20.09.2007

Europejska polityka energetyczna nabiera szybszego tempa. KE przyjęła trzeci pakiet propozycji, które zagwarantują każdemu obywatelowi UE możliwość rzeczywistego i skutecznego wyboru dostawcy. Chodzi też o gwarancję cen, bezpieczeństwo dostaw i o to, by energia była bardziej przyjazna dla środowiska.

Otwarty i uczciwy wewnętrzny rynek energetyczny pozwoli Unii sprostać wyzwaniom w zakresie zmian klimatycznych, rosnącej zależności od importu oraz światowej konkurencji – powiedział przewodniczący KE José Manuel Barroso – Pragniemy, aby konsumenci i przedsiębiorcy odnieśli większe korzyści. Musimy także upewnić się, że przedsiębiorstwa z krajów trzecich przestrzegają naszych zasad.

W ramach przedstawionego dzisiaj pakietu promuje się zrównoważony rozwój poprzez stymulowanie energooszczędnych rozwiązań i zapewnienie dostępu do rynku energii mniejszym dostawcom, np. spółkom inwestującym w energię odnawialną. Konkurencyjny rynek oznacza także większe bezpieczeństwo dostaw, a to dzięki poprawie warunków inwestycji w zakłady energetyczne i sieci przesyłowe. Pozwoli to uniknąć zakłóceń w dostawach gazu lub energii. Wzmocniono również gwarancje uczciwej konkurencji z przedsiębiorstwami z krajów trzecich.

W ciągu ostatnich 10 lat przebyliśmy daleką drogę do osiągnięcia wewnętrznego rynku energetycznego w UE. Teraz nadszedł czas na zakończenie tego procesu i zapewnienie realnych, skutecznych i dostępnych dla każdego obywatela i przedsiębiorstwa korzyści płynących z tego rynku – zapewniał komisarz ds. energii Andris Piebalgs – UE musi podjąć niezbędne kroki w celu zapewnienia wszystkim jej obywatelom możliwości wyboru dostawcy i sprawdzenia, że wybrana przez nich opcja jest najlepsza.

Nadszedł czas, aby gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa w pełni skorzystały z konkurencyjnego rynku energii, tzn. z możliwości wyboru dostawcy i z bardziej uczciwych cen. Przyjęte dziś wnioski umożliwiają odniesienie tych korzyści – dodała komisarz ds. konkurencji Neelie Kroes.

Komisja zaproponowała szereg środków uzupełniających istniejące przepisy, mających zapewnić korzystne rozwiązania na rynku wewnętrznym dla wszystkich odbiorców, niezależnie od ich wielkości oraz pozwolić na uzyskanie bezpieczniejszej, bardziej konkurencyjnej i zrównoważonej energii.

• Rozdział produkcji i dostaw od przesyłu: należy doprowadzić do podziału własności i wykorzystania sieci przesyłowej. Dotyczy to rozdzielenia obsługi sieci gazowych i elektrycznych od działalności związanej z dostawą i produkcją. We wnioskach zaznaczono, że Komisja preferuje opcję rozdziału własności – tzn. jedno przedsiębiorstwo nie mogłoby być właścicielem sieci przesyłowej i równocześnie zajmować się produkcją bądź dostawą energii. Dodatkowo Komisja proponuje drugą możliwość, czyli wprowadzenie „niezależnego operatora systemu”. Polega ona na tym, że pionowo zintegrowane przedsiębiorstwo może zachować prawo własności sieci przesyłowej, pod warunkiem, że jej obsługa i zarządzanie zostaną powierzone niezależnemu operatorowi. Obie opcje stanowią dla przedsiębiorstw impulsy do inwestowania w nową infrastrukturę, przepustowość połączeń międzysieciowych i nowe moce, zapobiegając w ten sposób awariom zasilania i niepotrzebnym skokom cen.
• Komisja uznaje strategiczne znaczenie polityki energetycznej. Dlatego też pakiet zawiera zabezpieczenia w celu zagwarantowania, że przedsiębiorstwa z krajów trzecich, które pragną zyskać znaczący udział lub nawet kontrolę nad unijną siecią przesyłową będą musiały w sposób ewidentny i jednoznaczny spełnić takie same wymagania w zakresie rozdziału, jak przedsiębiorstwa unijne. Komisja może interweniować w przypadkach, gdzie nabywca nie jest w stanie zademonstrować bezpośredniej i pośredniej niezależności od działalności dostawczej lub produkcyjnej.
• Ułatwienie transgranicznego handlu energią: Komisja proponuje ustanowienie agencji ds. współpracy krajowych organów regulacji energetyki posiadającej wiążące uprawnienia, która miałaby wspomagać pracę krajowych organów regulacyjnych. Jej założenie zagwarantowałoby właściwe rozwiązywanie kwestii transgranicznych oraz umożliwiłoby stworzenie prawdziwie jednolitej sieci europejskiej, zwiększającej różnorodność i wzmacniającej bezpieczeństwo dostaw.
• Zwiększenie skuteczności krajowych organów regulacyjnych: Komisja proponuje wprowadzenie środków mających na celu wzmocnienie i zagwarantowanie niezależności krajowych organów regulacyjnych w państwach członkowskich.
• Promowanie współpracy i inwestycji transgranicznych: Komisja proponuje założenie nowej Europejskiej Sieci Operatorów Systemów Przesyłowych. Unijni operatorzy sieci współpracowaliby ze sobą w celu stworzenia wspólnych zasad handlowych i reguł technicznych oraz norm bezpieczeństwa, jak również w celu planowania i koordynacji niezbędnych inwestycji na poziomie UE. Rozwiązanie to ułatwiłoby też handel transgraniczny i stworzyło bardziej jednolite warunki dla działalności operatorów.
• Większa przejrzystość: działania mające na celu zwiększenie przejrzystości zarządzania siecią i dystrybucji zapewnią równy dostęp do informacji, większą przejrzystość cen i wzrost zaufania do rynku, a także pozwolą na uniknięcie manipulacji rynkowej.
• Większa solidarność: dzięki zbliżeniu rynków krajowych Komisja przewiduje zwiększenie możliwości wzajemnej pomocy państw członkowskich w przypadku zagrożeń związanych z dostawami energii.

Odbiorcy skorzystają również z nowej karty odbiorców energii, która ma zostać wprowadzona w 2008 r. Karta obejmuje środki ułatwiające dostęp do energii dla najuboższych, skierowane do odbiorców informacje pozwalające na wybór dostawcy i sposobu dostawy, działania na rzecz zmniejszenia formalności administracyjnych w przypadku zmiany dostawcy energii oraz zapewnia ochronę obywateli przed nieuczciwymi praktykami w zakresie sprzedaży. Odbiorcy dowiedzą się o swoich prawach dzięki odrębnej kampanii informacyjnej.

Przedstawiony dzisiaj pakiet wniosków był przewidziany w dokumencie Komisji poświęconym europejskiej polityce energetycznej, zatwierdzonym przez Radę Europejską w marcu 2007 r. W dokumencie zapisano konieczność wypracowania nowej strategii energetycznej w celu zapewnienia bezpieczniejszej, bardziej zrównoważonej gospodarki niskowęglowej. Niezbędnym warunkiem osiągnięcia tego celu jest stworzenie w pełni konkurencyjnych rynków. Od dnia 1 lipca 2007 r. obywatele UE mają już prawo wyboru dostawcy. W ramach nowego pakietu dąży się do zapewnienia sytuacji, w której wszyscy dostawcy spełniają wysokie normy w zakresie świadczenia usług, ich trwałości i bezpieczeństwa.

Propozycje Komisji dotyczące wewnętrznego rynku energetycznego są nieodłączną częścią strategii lizbońskiej i unijnej strategii energetycznej. Będą one omawiane przez szefów państw i rządów podczas regularnych spotkań.

Wszystkie teksty dostępne są na stronie internetowej:
http://ec.europa.eu/energy/electricity/package_2007/index_en.htm

http://ec.europa.eu/polska/news/070919_energy_package_pl.htm
http://ec.europa.eu/energy/electricity/package_2007/index_en.htm