Bruksela, 26 listopada 2007

Znacząca poprawa sytuacji na rynkach pracy w UE w 2006 r. spowodowała wzrost zatrudnienia o 4 miliony osób - najwyższy od 2000 r. według dziś opublikowanego sprawozdania „Zatrudnienie w Europie” z 2007 r. Lepszy klimat gospodarczy to nie tyle okazja do przedwczesnej radości, co wyjątkowa szansa, by przyspieszyć tak bardzo potrzebne reformy strukturalne. Państwa członkowskie powinny w szczególności podjąć prace nad lepszym zintegrowaniem polityki w dziedzinie zatrudnienia i szkoleń, co pozwoli podnieść bezpieczeństwo zatrudnienia pracowników w UE w warunkach ewoluującej gospodarki światowej.

„Nasze nowe sprawozdanie wykazuje, że środki polityki zatrudnienia w Europie zaczynają przynosić pierwsze efekty. W porównaniu z sytuacją sprzed roku więcej Europejczyków ma pracę" powiedział Vladimír Špidla, komisarz ds. zatrudnienia, spraw społecznych i równości szans. "Jeśli jednak poważnie myślimy o osiągnięciu ambitnych celów w zakresie zatrudnienia, które postawiła przed sobą UE, nie możemy popadać w samozadowolenie. Jak widać, dobrze zaplanowane reformy w dziedzinie zatrudnienia są skuteczne, musimy więc upewnić się, że wykorzystujemy pozytywne doświadczenia wielu państw członkowskich.”

Sprawozdanie analizuje trendy strukturalne na rynku pracy, a także podkreśla, że kompleksowa i dobrze sformułowana polityka w takich priorytetowych obszarach, jak podejście do pracy uwzględniające cały cykl życiowy oraz model elastycznego rynku pracy i bezpieczeństwa socjalnego (tzw. flexicurity), może przynieść rzeczywistą poprawę wskaźników społeczno-gospodarczych państw członkowskich UE.

Podejście do pracy uwzględniające cały cykl życiowy: upowszechnia się idea aktywności osób starszych, choć w dziedzinie integracji młodzieży nadal pozostaje wiele do zrobienia

Strategie w zakresie aktywności osób starszych zaczynają przynosić efekty w wielu państwach członkowskich UE. Nastąpił wyraźny wzrost stopy zatrudnienia osób w wieku 55-64 lat – w 2006 r. wskaźnik ten osiągnął 43,6 %, w porównaniu z 36,6 % w 2000 r. Co istotne, zmiana ta nie odbyła się kosztem jakości. Duża część wzrostu zatrudnienia skupiła się w sektorach i zawodach wymagających względnie wysokich kwalifikacji i wiedzy specjalistycznej. Z analiz wynika, że poszczególne państwa członkowskie mają odmienne polityki związane ze starzeniem się społeczeństwa, oraz że największy sukces odnoszą polityki bardziej zintegrowane, obejmujące nie tylko przepisy emerytalne, ale także bodźce finansowe, jak i inne aspekty rynku pracy, takie jak zdrowie, szkolenie, uczenie się przez całe życie i elastyczne rozwiązania w zakresie czasu pracy. W dziedzinie polityki dotyczącej aktywności osób starszych pozytywnych przykładów dostarczają Dania, Finlandia i Szwecja.

Z drugiej strony w wielu państwach członkowskich wciąż występują trudności z pomyślną integracją młodych ludzi na rynku pracy. Bezrobocie wśród młodzieży nadal utrzymuje się na bardzo wysokim poziomie (17,4 % w 2006 r.), zarówno w liczbach bezwzględnych, jak i w odniesieniu do bezrobocia dorosłych w wieku 25-54 lat. Większość państw członkowskich UE boryka się z problemem znacznie wyższej liczby młodych bezrobotnych i niższej stopy zatrudnienia młodych ludzi niż w innych krajach uprzemysłowionych, takich jak USA, Kanada czy Japonia. Niedostateczny poziom kwalifikacji, częściowo spowodowany wysokim wskaźnikiem przedwczesnego opuszczania szkoły oraz segmentacja rynku pracy sprzyjająca osobom już zatrudnionym kosztem osób dopiero rozpoczynających życie zawodowe, należą do najważniejszych czynników wyjaśniających niskie wskaźniki zatrudnienia wśród młodzieży.

Elastyczność w przedsiębiorstwach i kontynuowanie szkolenia zawodowego to kluczowe elementy modelu elastycznego rynku pracy i bezpieczeństwa socjalnego

Firmy mogą dostosowywać się do zmieniających się warunków, regulując liczbę pracowników lub wprowadzając elastyczne formy organizacji pracy (np. pracę zespołową, rotację zadań, autonomię w pracy, elastyczny czas pracy). Powodzenie strategii flexicurity wymaga właściwego połączenia tych elementów. Formy organizacji czasu pracy łączące bardziej złożone zadania z większą autonomią stanowiska pracy zwiększają zwykle poziom satysfakcji z pracy, wydajność przedsiębiorstw i ich zdolność do innowacji - są to zatem rozwiązania obopólnie korzystne dla pracowników i dla firm.

Pomoc pracownikom w dostosowywaniu się do szybko zmieniających się warunków wymaga poprawy perspektyw rozwoju kariery, w szczególności poprzez rozszerzenie dostępu do różnych form uczenia się przez całe życie. Dlatego w sprawozdaniu bada się rosnące potrzeby kontynuowania szkolenia zawodowego i główne problemy związane ze skutecznym i sprawiedliwym zapewnianiem takiego szkolenia. Te trudności, czy też słabości rynku, dotykają w szczególności starszych i gorzej wykształconych pracowników, a także osoby wykonujące nisko opłacane prace lub nieposiadające pewnego zatrudnienia. Starannie opracowana polityka publiczna może pomóc w rozwiązaniu niektórych z tych problemów.

Wpływ poziomu kwalifikacji na udział wynagrodzeń w PKB

W większości państw członkowskich UE udział wynagrodzeń w PKB spadł w ciągu ostatnich trzydziestu lat. Zjawisko to wywołało szeroką debatę. Autorzy sprawozdania oceniają czynniki odpowiadające za ten trend, i dochodzą do wniosku, że jego najważniejszą przyczyną jest postęp technologiczny. Co istotne, konsekwencje tych dostosowań obciążają przede wszystkim pracowników o niskich kwalifikacjach. Wyniki te zwracają uwagę na konieczność ponownego skoncentrowania polityki na potrzebach pracowników o niskich kwalifikacjach i znajdujących się w szczególnie niekorzystnej sytuacji.

Sprawozdanie „Zatrudnienie w Europie” z 2007:
http://ec.europa.eu/employment_social/employment_analysis/employ_2007_en.htm

hhttp://ec.europa.eu/employment_social/employment_analysis/employ_2007_en.htm