SZUKAJ NA STRONACH EUROPE DIRECT LUBLIN
Z Konstytucji 3 Maja powinna być dumna cała Europa, powinna czerpać z niej także dzisiaj, budując silną i solidarną Wspólnotę Europejską - podkreślali przedstawiciele parlamentów Czech, Estonii, Łotwy Niemiec, Ukrainy i Węgier, którzy uczestniczyli w uroczystościach rocznicowych w Warszawie i Wilnie.
Przewodniczący niemieckiego Bundestagu Norbert Lammert podkreślił, że pamięć o Konstytucji 3 Maja jest ważna nie tylko dla Polski i Litwy, ale jest to też wkład do naszej wspólnej drogi do europejskiego Traktatu Konstytucyjnego .
Europa - mówił Lammert w litewskim Sejmie - powstaje dzięki wspólnym wysiłkom . To, że Polska i Litwa są dzisiaj samodzielnymi, niezależnymi państwami jest dla mnie dowodem, że osiągnęliśmy w historii wielki postęp. Jest to dla nas zobowiązanie, jeśli chodzi o wspólną przyszłość kontynentu, za który odpowiadamy jako Europejczycy - powiedział szef Bundestagu.
Przewodnicząca Parlamentu Estonii Ene Ergma podkreślała w Wilnie, że mówiąc o Konstytucji 3 Maja, nie można zapominać o wyzwaniach stojących obecnie przed Europą. Opowiedziała się za dalszym pogłębianiem integracji europejskiej - wzmocnieniem bezpieczeństwa energetycznego, budowaniem wspólnej polityki zagranicznej, wzmacnianiem partnerstwa z NATO, związków transatlantyckich i współpracy w regionie Morza Bałtyckiej.
Ergma dziękowała Litwie za wsparcie podczas niespokojnych dni, kiedy groteskowe cienie w nocy zaczęły wędrować po ulicach Tallina przypominając o niebezpieczeństwie sowieckim . Odniosła się w ten sposób do rozruchów w Tallinie, w związku z usunięciem z centrum miasta pomnika żołnierzy radzieckich.
Zdaniem przewodniczącego czeskiego Senatu Premysla Sobotki, państwa Europy Środkowo-Wschodniej są częścią szerszej przestrzeni euroatlantyckiej, którą pomagali budować liczni przedstawiciele m.in. z Polski i Litwy.
Z perspektywy współczesności Konstytucja 3 Maja jest osiągnięciem, z którego dumna może być nie tylko Polska, ale również cała Europa - napisał w liście do zgromadzonych przewodniczący parlamenty Republiki Łotewskiej Indulis Emsis. Jego zdaniem, celem uchwalenia Konstytucji było ukształtowanie nowoczesnej, praworządnej organizacji społecznej.
Według Emsisa, zasady zawarte w Konstytucji 3 Maja, wywarły ogromny wpływ na kształtowanie zarysu wielu innych państw. Owe karty historii są źródłem natchnienia i ważną częścią wspólnego historyczno-prawnego dziedzictwa Europy - podkreślił.
Przewodnicząca Zgromadzenia Narodowego Węgier Katalin Szili nazwała czasy Sejmu Wielkiego najważniejszym etapem polsko- litewskiego parlamentaryzmu. Konstytucja 3 Maja - w czasach niedoli - dzięki swej nowoczesności potrafiła zespolić polskie i litewskie społeczeństwa, była w tle każdego polskiego zrywu niepodległościowego - podkreśliła.
Wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej Margot Wallstroem oceniła, że Polska i Litwa, to kraje które odegrały ważną rolę w historii Europy i były pomocne w jej historycznym zjednoczeniu.
Wiceprzewodniczący Ukraińsko-Polskiego Zgromadzenia Parlamentarnego Siergiej Byczkow podkreślał, że Konstytucja 3 Maja, to wielkie wydarzenie w historii Europy Środkowo-Wschodniej.
WIĘCEJ ...
KONSTYTUCJA 3 MAJA
(właściwie Ustawa Rządowa z dnia 3 maja) – uchwalona 3 maja 1791 roku ustawa regulująca ustrój prawny Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Powszechnie przyjmuje się, że Konstytucja 3 maja była pierwszą w Europie i drugą na świecie (po konstytucji amerykańskiej z 1787 r.) nowoczesną, spisaną konstytucją.[1][2]. Inne stanowiska uznają konstytucję korsykańską z 1755 r. za pierwszą na świecie, a tym samym amerykańską za drugą i polsko-litewską za trzecią.
Została ustanowiona ustawą rządową przyjętą tego dnia przez sejm. Została zaprojektowana by zlikwidować obecne od dawna wady systemu politycznego Rzeczypospolitej Obojga Narodów i jej złotej wolności. Konstytucja wprowadziła polityczne zrównanie mieszczan i szlachty oraz stawiała chłopów pod ochroną państwa, w ten sposób łagodząc najgorsze nadużycia pańszczyzny. Konstytucja zniosła zgubne instytucje, takie jak liberum veto, które przed przyjęciem Konstytucji pozostawiało sejm na łasce każdego posła, który, jeśli zechciał – z własnej inicjatywy, lub przekupiony przez zagraniczne siły – mógł unieważnić wszystkie podjęte przez sejm uchwały. Konstytucja 3 maja miała wyprzeć istniejącą anarchię, popieraną przez część krajowych wstecznych magnatów, na rzecz egalitarnej i demokratycznej monarchii konstytucyjnej. W tym samym czasie przetłumaczono Konstytucję na język litewski.
Przyjęcie Konstytucji 3 maja sprowokowało wrogość sąsiadów Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Podczas wojny w obronie konstytucji, Polska zdradzona przez swojego pruskiego sprzymierzeńca Fryderyka Wilhelma II i pokonana przez Imperium Rosyjskie Katarzyny Wielkiej, sprzymierzonej z Konfederacją targowicką: spiskiem polskich magnatów przeciwnych reformom, które mogły osłabić ich wpływy. Pomimo tej klęski i późniejszego II rozbioru Polski, Konstytucja 3 maja wpłynęła na późniejsze ruchy demokratyczne w świecie. Po utracie niepodległości w 1795, przez 123 lata rozbiorów, przypominała o walce o niepodległość. Zdaniem dwóch współautorów, Ignacego Potockiego i Hugona Kołłątaja była ostatnią wolą i testamentem gasnącej ojczyzny .
ŹRÓDŁA http://euro.pap.com.pl
http://pl.wikipedia.org/wiki/Konstytucja_3_maja
