SZUKAJ NA STRONACH EUROPE DIRECT LUBLIN
Komisja Europejska zaprezentowała dziś nową inicjatywę na rzecz wzmocnienia praw obywateli UE, obejmującą szereg działań w celu rozwiązania problemów, z którymi obywatele wciąż stykają się na co dzień. Sprawozdanie z 2013 r. na temat obywatelstwa UE przedstawia 12 konkretnych sposobów pomocy Europejczykom w lepszym wykorzystaniu ich praw obywatelskich, od szukania pracy w innym państwie UE po zapewnienie większego udziału w demokratycznym życiu Unii.
Kluczowe propozycje dotyczą ułatwiania obywatelom pracy i szkolenia się w innym państwie UE, ograniczania nadmiernej biurokracji dla obywateli UE pracujących i podróżujących w UE oraz zniesienia przeszkód przy dokonywaniu zakupów za granicą. W trwającym Europejskim Roku Obywateli sprawozdanie na temat obywatelstwa UE jest odpowiedzią na liczne sygnały ze strony obywateli UE, którzy donoszą o problemach, jakich doświadczają podczas podróży, przeprowadzki lub dokonywaniu zakupów w innym państwie UE.
„Obywatelstwo UE jest największym atutem integracji europejskiej. Dla unii politycznej jest ono tym, czym euro jest dla unii gospodarczej i walutowej. Dzisiejsze sprawozdanie na temat obywatelstwa stawia obywateli UE na pierwszym planie”, powiedziała wiceprzewodnicząca Viviane Reding, komisarz UE ds. sprawiedliwości, praw podstawowych i obywatelstwa.
„Obywatelstwo UE ciągle ewoluuje od chwili włączenia go do Traktatów w 1993 r., jednak nie osiągnęło jeszcze dojrzałości: obywatele wciąż doświadczają przeszkód w wykonywaniu swych praw w codziennym życiu. Otrzymujemy rocznie ponad milion zapytań od obywateli w kwestiach związanych z ich prawami. Dlatego też podejmujemy dziś działania w celu wzmocnienia praw obywateli w codziennych sytuacjach, takich jak poszukanie pracy, dokonywanie zakupów przez internet czy udział w europejskim procesie decyzyjnym.”
Od ustanowienia praw obywatelskich UE w traktacie z Maastricht minęło 20 lat, jednak prawa te nie zawsze urzeczywistniają się w codziennym życiu obywateli. Obywatele UE potwierdzili to w szeroko zakrojonych konsultacjach społecznych na temat obywatelstwa UE (IP/12/461<http://europa.eu/rapid/press-release_IP-12-461_pl.htm>), w których 12 000 obywateli UE podało przykłady wciąż doświadczanych utrudnień biurokratycznych, na przykład podczas korzystania z prawa do swobodnego przemieszczania się. Badania Eurobarometru na temat obywatelstwa (IP/13/119<http://europa.eu/rapid/press-release_IP-13-119_pl.htm>) i praw wyborczych (IP/13/215<http://europa.eu/rapid/press-release_IP-13-215_pl.htm>), szereg bezpośrednich dialogów obywateli<http://ec.europa.eu/debate-future-europe/index_en.htm> z politykami szczebla krajowego i europejskiego, jak i duża liczba zapytań na temat praw UE napływających do serwisu informacyjnego Europe Direct potwierdzają, że sporo pozostaje jeszcze do zrobienia. Komisja odpowiada na te obawy.
W kontekście kryzysu finansowego i zadłużeniowego należy rozwiązać problem
przeszkód, których doświadczają obywatele UE poszukujący w innych państwach
UE miejsc pracy wymagających wysokich kwalifikacji i które zniechęcają
obywateli do dokonywania zakupów na całym obszarze rynku wewnętrznego. Jest
to tym bardziej istotne, że w perspektywie unii politycznej UE podąża w
kierunku prawdziwej unii gospodarczej i walutowej.
Sprawozdanie z 2013 r. na temat obywatelstwa UE ogłasza 12 nowych działań w
sześciu dziedzinach, których celem jest wzmocnienie praw obywateli (pełna
lista 12 działań znajduje się w załączniku):
1. Usuwanie przeszkód dla pracowników, studentów i stażystów w UE
• poprzez rozważenie przedłużenia prawa osób poszukujących pracy do
otrzymywania zasiłków dla bezrobotnych od swojego państwa w okresie
poszukiwania pracy w innym państwie członkowskim powyżej aktualnie
obowiązującego okresu trzech miesięcy, w celu zwiększenia mobilności
pracowników oraz
• Poprzez ustalenie ram jakości dla staży, określających prawa i
obowiązki stron, tak by zapewnić, że staże nie będą wykorzystywane jako
forma „nieodpłatnej pracy”.
2. Zmniejszenie formalności administracyjnych w państwach członkowskich
• poprzez ułatwienie uznawania dokumentów tożsamości i dokumentów
pobytowych, gdy obywatele podróżują lub muszą potwierdzić swoją tożsamość w
innym państwie UE, między innymi dzięki nieobowiązkowym jednolitym
dokumentom europejskim, którymi obywatele mogliby posługiwać się we
wszystkich państwach UE oraz
• poprzez ułatwienie uznawania świadectw przydatności do ruchu
drogowego pojazdów w całej UE.
3. Ochrona najsłabszych w UE
• poprzez stworzenie karty inwalidzkiej UE uznawanej wzajemnie przez
państwa UE, tak by 80 milionów osób niepełnosprawnych korzystających z prawa
do przemieszczania się mogło także korzystać z przywilejów zagwarantowanych
przez krajowe karty (np. dostęp do transportu, turystyki, kultury i
wypoczynku) oraz
• poprzez propozycję szeregu ustaw mających na celu wzmocnienie praw
procesowych obywateli, w szczególności dzieci i najsłabszych grup obywateli,
w sytuacji gdy są podejrzani lub oskarżeni o popełnienie przestępstwa.
4. Zniesienie przeszkód podczas dokonywania zakupów w UE
• poprzez ulepszenie zasad w zakresie rozwiązywania sporów
transgranicznych dotyczących zakupów przez internet lub w innym kraju UE
opiewających na niewielką kwotę (europejskie postępowanie w sprawie drobnych
roszczeń może umożliwić konsumentom szybki zwrot pieniędzy) oraz
• poprzez pracę nad internetowym narzędziem zapewniającym większą
przejrzystość przy zakupie produktów cyfrowych oraz umożliwiającym
obywatelom porównywanie ofert z różnych państw.
5. Promowanie dostępności ukierunkowanych i przystępnych informacji na
temat UE
• poprzez udostępnienie lokalnej administracji narzędzi do e-szkoleń
oraz zapewnienie obywatelom przejrzystych informacji objaśniających, do kogo
mogą zwrócić się w celu rozwiązania problemów.
6. Zwiększanie udziału obywateli w procesie demokratycznym
• poprzez pracę nad możliwościami utrzymania przez obywateli UE prawa
do głosowania w krajowych wyborach w ich państwach pochodzenia. Odbieranie
przez niektóre państwa członkowskie prawa do głosowania obywatelom, którzy
całkowicie przeprowadzili się do innego państwa UE jest równoznaczne z
karaniem obywateli za korzystanie z przysługującego im prawa do swobodnego
przemieszczania się.
Sprawozdanie na temat obywatelstwa UE jest centralnym elementem
Europejskiego Roku Obywateli (2013), a także stanowi bilans postępów od
czasu pierwszego sprawozdania na temat obywatelstwa UE z 2010 r. (zob.
IP/10/1390<http://europa.eu/rapid/press-release_IP-10-1390_pl.htm> oraz MEMO/10/525 omawiający realizację
przez Komisję 25 działań ogłoszonych w październiku 2010 r.
Inicjatywa ta zbiega się z przyjęciem przez Komisję ostatniego sprawozdania
na temat stosowania Karty praw podstawowych UE (zob.
IP/13/411<http://europa.eu/rapid/press-release_IP-13-411_en.htm> i
MEMO/13/411<http://europa.eu/rapid/press-release_MEMO-13-411_en.htm>),
uwzględniającej prawa obywateli, między innymi prawo do ochrony danych
osobowych. Inicjatywie Komisji towarzyszy także sprawozdanie dotyczące
postępów dokonanych w kierunku skuteczniejszego obywatelstwa UE, stanowiące
zapis osiągnięć w zakresie egzekwowania praw obywateli UE, takich jak
swobodne przemieszczanie się, prawa polityczne, ochrona konsularna oraz
zwalczanie dyskryminacji ze względu na przynależność państwową.
Kontekst
Obywatele UE wciąż zmagają się z przeszkodami w korzystaniu w życiu codziennym z prawa do swobodnego przemieszczania się. Komisja uważnie słucha tych obaw i działa w celu wzmocnienia praw obywateli. Sprawozdanie z 2013r. na temat obywatelstwa UE dobrze wpisuje się w debatę na temat przyszłości Unii Europejskiej. Pogłębionej integracji musi towarzyszyć zwiększona legitymacja demokratyczna.
W sprawozdaniu z 2013 r. na temat obywatelstwa Komisja analizuje także ostatnio dokonane osiągnięcia oraz wskazuje wciąż istniejące przeszkody uniemożliwiające obywatelom pełne korzystanie z przysługujących im praw.
W pierwszym sprawozdaniu na temat obywatelstwa UE przyjętym w 2010 r. nakreślono 25 działań mających zaradzić problemom napotykanym przez obywateli UE podczas wykonywania swoich praw. Od tego czasu Komisja pracuje nad realizacją swoich obietnic poprzez:
• wzmocnienie praw blisko 75 mln ofiar przestępstw rocznie w całej UE
(IP/11/585<http://europa.eu/rapid/press-release_IP-11-585_pl.htm>);
• ograniczenie biurokracji dla 3,5 mln osób rejestrujących samochód w
innym państwie UE każdego roku, co przyniesie oszczędności rzędu 1,5 mld
euro (IP/12/349<http://europa.eu/rapid/press-release_IP-12-349_pl.htm>);
• zakazanie stosowania dodatkowych opłat za korzystanie z kart
kredytowych oraz domyślnie zaznaczonych pól dla osób dokonujących zakupów
online
(MEMO/11/675);
• wzmocnienie prawa do rzetelnego procesu dla wszystkich obywateli UE,
co znajdzie zastosowanie do 8 mln postępowań rocznie
(IP/12/430<http://europa.eu/rapid/press-release_IP-12-430_pl.htm>,
IP/10/1305<http://europa.eu/rapid/press-release_IP-10-1305_pl.htm>);
• wyjaśnienie praw majątkowych 16 mln „międzynarodowych” par
mieszkających w UE
(IP/11/320<http://europa.eu/rapid/press-release_IP-11-320_pl.htm>).
Pełna treść komunikatu wraz z załącznikami znajduje się
tutaj<http://europa.eu/rapid/press-release_IP-13-410_pl.htm>.
Dodatkowe informacje
MEMO/13/409<http://europa.eu/rapid/press-release_MEMO-13-409_en.htm>
Informacje dla prasy:
http://ec.europa.eu/justice/newsroom/citizen/news/130508_en.htm
Komisja Europejska – obywatelstwo UE:
http://ec.europa.eu/justice/citizen/index_pl.htm
Europejski Rok Obywateli (2013):
http://europa.eu/citizens-2013/pl/homehttp://europa.eu/citizens-2013/pl/home
Strona internetowa wiceprzewodniczącej Viviane Reding, komisarz UE ds.
sprawiedliwości:
http://ec.europa.eu/reding
Viviane Reding na Twitterze:
@VivianeRedingEU<https://twitter.com/VivianeRedingEU>
Kontakt:
Mina Andreeva<mailto:Mina.Andreeva@ec.europa.eu> (+32 2 299 13 82)
Natasha Bertaud<mailto:Natasha.Bertaud@ec.europa.eu> (+32 2 296 74 56)
