SZUKAJ NA STRONACH EUROPE DIRECT LUBLIN
Choć inwestycje w badania naukowe i innowacje stymulują wzrost gospodarczy, to wiele krajów UE wciąż nadal musi ograniczać wydatki budżetowe. Dlatego Komisja Europejska zaleca maksymalnie usprawnienie procedur tak, aby wydatek nawet najmniejszej kwoty przyniósł jak najlepsze rezultaty. – Czas na sygnał ostrzegawczy: albo podejmiemy działania teraz, albo zapłacimy za ich brak w nadchodzących latach – mówi komisarz Máire Geoghegan-Quinn.
Komisja Europejska podkreśla znaczenie inwestycji i reform w zakresie badań naukowych i innowacji, wspomagających ożywienie gospodarcze w Unii Europejskiej. Dlatego KE przedłożyła wnioski mające na celu udzielenie wsparcia państwom członkowskim w jak najlepszym zagospodarowaniu przez nie środków z ich budżetów w sytuacji, w której wiele krajów nadal zmuszonych jest ograniczać wydatki.
Zwiększenie inwestycji w badania naukowe i innowacje jest sprawdzonym środkiem stymulującym wzrost gospodarczy, jednak jeśli Europa ma utrzymać lub osiągnąć wiodącą pozycję w wielu dziedzinach wiedzy i kluczowych technologii, niezbędna jest również poprawa efektywności i jakości wydatków publicznych na badania naukowe i innowacje.
Komisja zobowiązała się wspomóc państwa członkowskie w realizacji dostosowanych do ich potrzeb reform na rzecz badań naukowych i innowacji, między innymi poprzez zapewnienie wsparcia w zakresie polityki, dostarczenie światowej klasy danych i określenie przykładów najlepszych praktyk.
Olli Rehn, wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej odpowiedzialny za sprawy gospodarcze i walutowe oraz euro, stwierdził: – Ożywienie gospodarcze w Europie nabiera tempa, natomiast proces konsolidacji budżetowej ulega spowolnieniu, zgodnie z założeniami zaostrzonych unijnych ram budżetowych. Niemniej jednak ograniczenia budżetowe są nadal konieczne, dlatego też tak ważne jest obecnie, by państwa członkowskie mądrze rozporządzały swymi zasobami. Środki z budżetu unijnego przeznaczane są na wspieranie inwestycji w badania naukowe i innowacje pobudzających wzrost gospodarczy i dziś przedstawiamy propozycje jak postępować, by wydatek najmniejszej nawet kwoty przyniósł jak najlepsze rezultaty.
Máire Geoghegan-Quinn, komisarz ds. badań, innowacji i nauki, stwierdziła: – Wspieranie innowacji jest powszechnie uznawane za klucz do zwiększenia konkurencyjności i poprawy jakości życia, zwłaszcza w Europie, gdzie nie możemy konkurować pod względem kosztów. Czas na sygnał ostrzegawczy dla rządów i przedsiębiorców w całej Unii: albo podejmiemy działania teraz, albo zapłacimy za ich brak w nadchodzących latach.
W opublikowanym komunikacie zwrócono uwagę na trzy kluczowe obszary reform:
poprawę jakości prac nad strategią oraz procesu decyzyjnego, łączących działania w zakresie badań naukowych z działaniami w zakresie innowacji oraz mających oparcie w stabilnym budżecie wieloletnim, z którego środki przyznawane są zgodnie z celami strategicznymi;
poprawę jakości programów w dziedzinie badań naukowych i innowacji, między innymi poprzez zmniejszenie obciążeń administracyjnych oraz przyznawanie finansowania w sposób w większym stopniu stymulujący konkurencję;
poprawę jakości instytucji publicznych prowadzących działalność w zakresie badań naukowych i innowacji, między innymi poprzez nowe partnerstwa z przedsiębiorstwami.
Komisja wezwała także państwa członkowskie do potraktowania kwestii badań naukowych i innowacji priorytetowo w sytuacji, kiedy organy publiczne odzyskują pole manewru w zakresie budżetu na inwestycje pobudzające wzrost gospodarczy. Przy obecnym poziomie wydatków na badania naukowe i innowacje ponoszonych w sektorach publicznym i prywatnym wynoszącym nieco ponad 2 proc. PKB, Unia pozostaje daleko w tyle za konkurentami na arenie międzynarodowej, takimi jak Stany Zjednoczone, Japonia i Korea Południowa, a Chiny są już bardzo blisko jej prześcignięcia (zob. wykres).
Zwiększenie wydatków na badania naukowe i innowacje do 3 proc. PKB jest w związku z tym nadal kluczowym celem Unii, lecz w dzisiejszym komunikacie wskazano, iż poprawa jakości wydatków publicznych w tym obszarze jest również niezbędna do zwiększenia wpływu inwestycji na stan gospodarki. W komunikacie podkreślono również potrzebę stworzenia w Unii odpowiednich warunków ramowych zachęcających przedsiębiorstwa europejskie do wprowadzania w większym stopniu rozwiązań innowacyjnych.
Kontekst:
Innowacje są kluczem do wzrostu gospodarczego i konkurencyjności firm, dlatego zajmują centralne miejsce w unijnej strategii „Europa 2020”. Przedstawione propozycje oparte są na zaleceniach dla poszczególnych krajów na 2014 r., w których kilku państwom członkowskim zalecono zreformowanie ich polityki w zakresie badań naukowych i innowacji. Komisja opublikowała również sprawozdanie dotyczące stanu Unii innowacji, w którym przedstawiono postępy w realizacji 34 zobowiązań oraz podkreślono konieczność kontynuacji wysiłków.
Struktura budżetu UE na lata 2014–2020 wskazuje na wyraźny zwrot w kierunku inwestycji w badania naukowe i innowacje oraz w inne działania pobudzające wzrost gospodarczy, ze zwiększeniem budżetu programu „Horyzont 2020”, nowego programu UE na rzecz badań naukowych i innowacji, o 30 proc. w ujęciu realnym. Ponadto w ramach nowych europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych przewidziano przeznaczenie 83 mld EUR na inwestycje w badania naukowe i innowacje, jak również w MŚP.
