Chcesz dowiedzieć się więcej na temat Unii Europejskiej
i zaangażować się w dyskusję dotyczącą jej przyszłości?

Ponad 80% nauczycieli w Unii Europejskiej ma wrażenie, że ich zawód i starania nie są doceniane – wynika z ostatniego międzynarodowego badania nauczania i uczenia się (TALIS). Choć nauczyciele czują się dobrze przygotowani do zawodu, uważają, że wsparcie na początku ich drogi zawodowej nie jest powszechnie dostępne. Komisja Europejska wzywa więc do działań, które sprawią, że zawód nauczyciela stanie się bardziej atrakcyjny.

Ponad jedna trzecia nauczycieli w Unii Europejskiej pracuje w szkołach, w których brakuje wykwalifikowanej kadry, a prawie połowa dyrektorów szkół zgłasza niedobór nauczycieli przygotowanych do pracy z uczniami o specjalnych potrzebach. Chociaż prawie 90% nauczycieli w UE twierdzi, że są zadowoleni ze swojej pracy, 81% ma wrażenie, że zawód nauczyciela nie jest doceniany w społeczeństwie. To jedne z najważniejszych ustaleń międzynarodowego badania nauczania i uczenia się (TALIS – Teaching and Learning International Survey) przeprowadzonego przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD). Badanie, którego podstawą są opinie nauczycieli na temat własnych warunków zawodowych, obejmuje informacje zwrotne od 55 000 nauczycieli szkół gimnazjalnych i dyrektorów szkół w UE. Komisja Europejska przeanalizowała wyniki badania TALIS i ich konsekwencje dla polityki UE w dziedzinie kształcenia i szkolenia w opublikowanym dzisiaj sprawozdaniu 

TALIS odzwierciedla opinie nauczycieli szkół gimnazjalnych z 19 państw i regionów UE (BE nl, BG, ES, CZ, CY, DK, EE, FI, FR, HR, IT, LV, NL, PL, PT, RO, SE, SK, UK-ENG), jak również 15 innych państw: Stanów Zjednoczonych, Australii, Brazylii, Chile, Serbii, Singapuru, Islandii, Izraela, Japonii, Malezji, Korei Południowej, Meksyku, Norwegii, Abu Dhabi i Alberty w Kanadzie.

- Niektóre wnioski płynące z TALIS są niepokojące w kontekście przyszłości zawodu nauczyciela.Jeżeli państwa członkowskie nie podejmą działań służących przyciągnięciu i zatrzymaniu najlepszych nauczycieli, zahamujemy postęp w podnoszeniu jakości kształcenia w Europie.Komisja gotowa jest pomóc państwom członkowskim w opracowaniu polityki i środków, które sprawią, że zawód nauczyciela stanie się bardziej atrakcyjny – powiedziała Androulla Vassiliou, europejska komisarz ds. edukacji, kultury, wielojęzyczności i młodzieży.

Wyniki TALIS w UE oraz zalecenia Komisji Europejskiej:

• Według kadry kierowniczej (dyrektorów szkół), 36% nauczycieli z UE pracuje w szkołach, w których brakuje wykwalifikowanych lub osiągających dobre wyniki nauczycieli (dotyczy to głównie NL, RO, EE, UK-ENG; we FR, NL, ES, EE, HR zgłaszane są niedobory nauczycieli przygotowanych do pracy z uczniami o specjalnych potrzebach).Zalecenie Komisji: Państwa członkowskie powinny wprowadzić długoterminowe strategie, aby przyciągnąć i zatrzymać najlepszych nauczycieli. Działania mogłyby objąć poprawę programów kształcenia nauczycieli, zbadanie możliwości elastycznego podejmowania zawodu nauczyciela (również w środkowym okresie kariery zawodowej), zapewnienie możliwości rozwoju zawodowego oraz rozwoju kariery w oparciu o przejrzyste kryteria.
• Nauczyciele będą czuli się lepiej przygotowani do zawodu, jeżeli ich kształcenie formalne będzie obejmowało wiedzę merytoryczną oraz metody nauczania i uczenia się, a także praktyki zawodowe w zakresie nauczanych przedmiotów. Zalecenie: Kształcenie nauczycieli powinno obejmować wszystkie te obszary, aby lepiej przygotować nauczycieli do zawodu. Pod względem rozwoju zawodowego, należy skoncentrować się na wykorzystaniu technologii informacyjno-komunikacyjnych w klasie oraz na umiejętnościach niezbędnych do nauczania uczniów o specjalnych potrzebach.
• Około 40% dyrektorów szkół zgłosiło, że w ich szkołach nie ma programów wprowadzających do zawodu ani wsparcia na wczesnym etapie drogi zawodowej; dostępność takich programów jest szczególnie niska w PT, PL i ES. Zalecenie: Państwa członkowskie powinny zagwarantować, aby początkowe kształcenie nauczycieli było uzupełnione poprzez systematyczne wsparcie na wczesnym etapie drogi zawodowej. Ministrowie edukacji państw UE uzgodnili ostatnio konieczność poprawy kształcenia nauczycieli oraz opracowania ram kompetencji, aby wyraźnie wskazać umiejętności i kwalifikacje wymagane od nauczycieli na różnych etapach kariery zawodowej.
• 15% nauczycieli twierdzi, że nie uczestniczyło w doskonaleniu zawodowym w ubiegłym roku, około 50% nauczycieli nigdy obserwowało lekcji prowadzonych przez swoich kolegów, prawie 20% nigdy nie uczestniczyło w uczeniu się opartym na współpracy. Zalecenie: Państwa członkowskie powinny kłaść większy nacisk na skuteczne doskonalenie zawodowe i uczenie się oparte na współpracy, ponieważ zachęca to nauczycieli do wykorzystania innowacyjnych metod nauczania i uczenia się (np. uczenie w małych grupach, wykorzystanie technologii informacyjno-komunikacyjnych), jak również zwiększa satysfakcję z pracy. Zróżnicowane metody nauczania lepiej przygotowują uczniów do dalszej nauki i do wymagań rynku pracy, co pokazują inicjatywy polityczne Komisji Europejskiej dotyczące nowego podejścia do edukacji oraz działań na rzecz otwartej edukacji.

Omówienie wyników TALIS

Wyniki TALIS zostaną oficjalnie ogłoszone w Tokio, gdzie dnia 25 czerwca odbywa się 17. seminarium OECD/Japonia i nieformalne spotkanie ministrów edukacji.Jan Truszczyński, dyrektor generalny Komisji ds. edukacji i kultury, przedstawi również analizę polityki Komisji.

Dodatkowe techniczne omówienie wyników TALIS i zaleceń Komisji dla podmiotów zaangażowanych w kształcenie i szkolenia (otwarte dla mediów) odbędzie się w Brukseli w dniu 25 czerwca o godz. 14:30 w audytorium Madou (Place Madou 1). Michael Davidson, przewodniczący zespołu OECD ds. TALIS, oraz Jan Pakulski, kierownik działu Komisji Europejskiej ds. statystyk i badań dotyczących edukacji, przedstawią odpowiednie sprawozdania.

Kontekst

Międzynarodowe badanie w zakresie nauczania i uczenia się (TALIS)

Jest to drugie badanie TALIS opublikowane przez OECD (pierwsze opublikowano w 2009 r.). Badanie jest głównym źródłem informacji od nauczycieli i kadry kierowniczej szkół na temat nauczania, warunków zawodowych i środowiska szkolnego. Badanie opiera się na kwestionariuszu wysłanym do nauczycieli i kadry kierowniczej szkół. Badaniem TALIS objęto ponad 55 000 nauczycieli szkół gimnazjalnych w 3 300 szkołach w UE spośród szacowanych blisko 1,5 mln nauczycieli w 19 krajach UE uczestniczących w badaniu. Wliczając 15 innych krajów uczestniczących w badaniu, na ankietę odpowiedziało niemal 110 000 nauczycieli spośród łącznej liczby prawie 4 mln nauczycieli.

Erasmus+

Komisja Europejska współpracuje z państwami członkowskimi UE w celu określenia i upowszechnienia skutecznych rozwiązań w zakresie polityki oraz zaoferowania wsparcia i doradztwa. Erasmus +, nowy program UE na rzecz kształcenia, młodzieży i sportu (2014-2020), zapewnia dotacje na wymiany nauczycieli w celu lepszego doskonalenia zawodowego i wspiera partnerstwa między szkołami, uczelniami i kolegiami nauczycielskimi, aby opracowywać innowacyjne podejścia do nauczania. W ramach sieci eTwinningu szkół, nauczyciele mogą wymieniać się pomysłami z kolegami z całej Europy.

ARCHIWUM
EUROPE DIRECT
LUBLIN

PROSZĘ WYBRAĆ ROK