SZUKAJ NA STRONACH EUROPE DIRECT LUBLIN
Od początku obecnego kryzysu wywołanego przez epidemię eboli UE podejmuje zdecydowane działania, a dziś upublicznia ostatnio podjęte kroki w dziedzinie badań naukowych. Wsparcie badań naukowych jest jednym z elementów reakcji UE na kryzys, pozostałe to pomoc humanitarna, wiedza fachowa, koordynacja działań międzynarodowych i długoterminowa pomoc na rzecz rozwoju.
Komisja Europejska ogłasza dziś osiem projektów badań nad ebolą o łącznej wartości 215 mln euro. Ich celem jest m.in. opracowanie szczepionek i szybkich testów diagnostycznych, które mają kluczowe znaczenie dla przezwyciężenia obecnego kryzysu związanego z ebolą. Równolegle w Gwinei realizowany jest projekt z innej dziedziny – polega on na monitorowaniu obecnego kryzysu, aby poprawić przygotowanie, planowanie oraz skuteczność operacyjną przyszłych interwencji w przypadku podobnych epidemii lub pandemii.
Osiem projektów, których celem jest opracowanie szczepionki i diagnostyki, jest częścią nowego programu Ebola+ w ramach inicjatywy w zakresie leków innowacyjnych (ILI). Są one finansowane wspólnie przez Komisję Europejską i europejski przemysł farmaceutyczny. 114 mln euro pochodzi z unijnego programu finansowania badań "Horyzont 2020", a pozostałe 101 mln euro przekażą firmy farmaceutyczne biorące udział w projektach[1]. . Zapowiedź ta zbiega się z rozpoczęciem światowego forum ekonomicznego w Davos, gdzie, jak się oczekuje, ebola będzie jednym z priorytetowych tematów dyskusji.
Europejski komisarz ds. badań, nauki i innowacji, Carlos Moedas, powiedział: "Ciągle jeszcze nie dysponujemy szczepionką ani lekiem na ebolę, dlatego musimy zwiększyć nasze zaangażowanie w badania naukowe. Dzięki środkom finansowym z programu "Horyzont 2020" oraz od naszych partnerów z sektora przemysłu przyspieszymy prace nad szczepionką i szybkimi testami diagnostycznymi, aby wspomóc heroiczne wysiłki pracowników służby zdrowia. Te dwa narzędzia są nam potrzebne, aby ostatecznie pokonać wirusa".
W projektach wezmą udział partnerzy z całego świata (głównie z Europy, Afryki i Ameryki Północnej). Poniżej opisano dziedziny, których dotyczą (zob. też szczegółowe informacje w załączniku). Wspomniane dziedziny znalazły się także na liście priorytetów Światowej Organizacji Zdrowia sporządzonej w związku z obecnym kryzysem:
Obecnie nie istnieją żadne licencjonowane szczepionki przeciwko eboli. Celem tych trzech projektów jest przyspieszenie badań nad takimi szczepionkami poprzez ocenę bezpieczeństwa i skuteczności potencjalnych szczepionek.
Szczepionki przeciwko eboli mogą być produkowane w zakładach o podwyższonych standardach bezpieczeństwa biologicznego. Celem projektu jest ustanowienie platformy umożliwiającej szybką produkcję wystarczającej ilości szczepionki przy zachowaniu najwyższych standardów jakości i bezpieczeństwa.
Aby szczepionka miała realny wpływ na epidemię, konieczne jest objęcie szczepieniami dużego odsetka ludności. Ponadto, aby ochrona była trwała, potrzebne mogą być dwie dawki szczepionki. Celem projektu jest upowszechnianie wiedzy o kampaniach szczepień i zagwarantowanie przyjęcia przez pacjentów obu dawek szczepionki.
Obecnie nie istnieje żaden szybki i niezawodny test, który umożliwiałby stwierdzenie zarażenia wirusem lub jego wykluczenie. Celem tych trzech projektów jest opracowanie szybkich testów diagnostycznych, które powinny umożliwić uzyskanie rzetelnych rezultatów w zaledwie 15 minut.
Ponadto w ramach projektu Miracle, tj. mobilnego laboratorium do szybkiej oceny zagrożeń chemicznych, biologicznych, radiologicznych i jądrowych na terytorium UE i poza nim opracowano "scenariusz biologiczny", w którym dokładnie odwzorowano obecny kryzys wywołany przez ebolę i szybkie rozprzestrzenianie się choroby w Afryce Zachodniej oraz przedstawiono możliwe rozwiązania. Scenariusz ten jest obecnie realizowany w terenie, w warunkach rzeczywistych: miejscem realizacji jest laboratorium terenowe położone w pobliżu ośrodka leczenia eboli zlokalizowanego na przedmieściach Nzere Kore w Gwinei, w pobliżu granic z Liberią, Wybrzeżem Kości Słoniowej i Sierra Leone. Laboratorium pomoże w szybkim diagnozowaniu eboli, a ponadto będzie wspierać nowe badania kliniczne nad jednym z najbardziej obiecujących leków przeciwko wirusowi. Doświadczenia zgromadzone w trakcie realizacji tego projektu umożliwią także przeanalizowanie luk, możliwych ulepszeń technologicznych i logistycznych oraz brakujących technologii dla mobilnych laboratoriów.
Aby zwiększyć zaangażowanie UE w walkę z ebolą na terenach wiejskich w Gwinei, Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób, działające pod egidą Komisji, w ciągu najbliższych kilku dni wyśle do tego kraju cztery zespoły francuskojęzycznych epidemiologów. Ich zadaniem będzie wzmocnienie nadzoru i usprawnienie reagowania na poziomie społeczności lokalnych.
Kontekst
Komisja Europejska uruchomiła już środki w wysokości 24,4 mln euro z programu ramowego w zakresie badań naukowych i innowacji "Horyzont 2020". Zostaną one przeznaczone na pięć projektów, od zakrojonych na dużą skalę badań klinicznych do testów istniejących i nowych terapii (IP/14/1194).
W listopadzie 2014 r. w wyniku współpracy z partnerami z sektora przemysłu w ramach ILI uruchomiła również program Ebola+. Celem tego wielomilionowego programu jest walka z ebolą i chorobami pokrewnymi, takimi jak gorączka krwotoczna Marburg (IP/14/1462). Osiem ogłoszonych dzisiaj projektów wybrano w wyniku pierwszego zaproszenia do składania ofert w ramach powyższego programu.
ILI jest partnerstwem zawartym przez UE z europejskim przemysłem farmaceutycznym reprezentowanym przez Europejską Federację Producentów Leków i Stowarzyszeń Farmaceutycznych (EFPIA). Jego celem jest przyspieszenie opracowywania leków. Inicjatywa ta rozpoczęła działalność w 2007 r. W swojej pierwszej fazie, która zakończyła się w 2013 r., dysponowała budżetem w wysokości 2 mld euro. Budżet drugiej wspólnej inicjatywy technologicznej w zakresie leków innowacyjnych na lata 2014-2024 wynosi 3,3 mld euro. Połowa funduszy to środki UE, a drugą połowę zapewniają duże firmy, w większości z sektora farmaceutycznego. Nie otrzymują one finansowania UE, lecz wnoszą do projektu wkład "w naturze", oferując czas zatrudnionych przez siebie naukowców lub udostępniając infrastrukturę i zasoby do badań naukowych.
UE bierze również udział w walce z chorobami zakaźnymi, w tym z ebolą, w Afryce Subsaharyjskiej w ramach europejskiego partnerstwa pomiędzy Europą a krajami rozwijającymi się w zakresie badań klinicznych (EDCTP2).
Budżet tego partnerstwa na kolejne dziesięć lat wynosi 2 mld euro, przy czym prawie 700 mln euro pochodzi z programu "Horyzont 2020" (IP/14/2273).
Budżet projektu Miracle wynosi 1,4 mln euro i jest współfinansowany ze środków programu badań nad bezpieczeństwem Komisji Europejskiej. Koordynatorem projektu realizowanego od 1 grudnia 2013 do 31 maja 2015 r., jest Uniwersytet Katolicki w Lowanium (Université catholique de Louvain).
Dalsze informacje
Załącznik: Wykaz wybranych projektów ILI
Badania UE nad ebolą
Reakcja UE na ebolę: strona internetowa oraz nota informacyjna (MEMO/14/2464)
"Horyzont 2020"
Inicjatywa w zakresie leków innowacyjnych
Projekt Miracle
[1]Niektóre umowy o udzielenie dotacji na projekty ogłoszone w ramach pierwszego zaproszenia do składania ofert programu Ebola+ nie zostały jeszcze sfinalizowane. Ostateczne informacje na temat wszystkich wybranych projektów, w tym szczegóły dotyczące budżetu, zostaną opublikowane po podpisaniu umów o udzielenie dotacji.
