6.05.2015
Wspólny rynek cyfrowy w Europie
Internet i technologie cyfrowe zmieniają świat – w każdej dziedzinie i w każdym rodzaju działalności. Europa musi umożliwić wykorzystywanie potencjału świata cyfrowego zarówno obywatelom, jak i przedsiębiorcom. W jaki sposób? Dzięki sile jednolitego rynku. Komisja Europejska przedstawiła szczegółowe plany dotyczące utworzenia wspólnego rynku cyfrowego, realizując w ten sposób jeden ze swoich najważniejszych celów.
Bariery istniejące obecnie w internecie oznaczają, że obywatele tracą możliwość nabywania dobrych towarów i korzystania z dobrych usług, bowiem jedynie 15 proc. z nich dokonuje zakupów internetowych w innym państwie Unii Europejskiej; jednocześnie spółki internetowe i przedsiębiorstwa typu start-up nie mogą w pełni wykorzystać możliwości wzrostu, które dają im technologie cyfrowe: jedynie 7 proc. MŚP prowadzi sprzedaż transgraniczną (więcej danych dostępnych jest w arkuszu informacyjnym
Poza tym przedsiębiorstwa i administracja publiczna nie mogą w pełni wykorzystywać narzędzi cyfrowych. Celem jednolitego rynku cyfrowego jest zniesienie ograniczeń regulacyjnych i ostateczne przekształcenie 28 rynków krajowych w jedną całość. W pełni funkcjonujący jednolity rynek cyfrowy może przyczynić się do wypracowania 415 mld euro rocznie w gospodarce i stworzenia setek tysięcy miejsc pracy.
Strategia jednolitego rynku cyfrowego obejmuje zestaw ukierunkowanych działań, które mają zostać zrealizowane do końca następnego roku (zob. załącznik) Strategia obejmuje trzy filary: (1) lepszy dostęp do dóbr i usług cyfrowych w całej Europie; (2) stworzenie odpowiednich warunków i jednolitych zasad prowadzenia działalności dla sieci cyfrowych i usług innowacyjnych, aby mogły się lepiej rozwijać; (3) zmaksymalizowanie potencjału wzrostu gospodarki związanego z gospodarką cyfrową.
Przewodniczący Komisji Jean-Claude Juncker powiedział: - Położyliśmy dziś kamień węgielny pod cyfrową przyszłość Europy. Chciałbym, aby funkcjonowały paneuropejskie sieci telekomunikacyjne, usługi cyfrowe były świadczone bez względu na przebieg granic oraz aby działały liczne innowacyjne europejskie przedsiębiorstwa typu start-up. Chcę żyć w czasach, w których każdemu z konsumentów oferuje się jak najlepsze warunki, a każdemu przedsiębiorstwu dostęp do jak największego rynku – niezależnie od miejsca ich lokalizacji w Europie. Dokładnie rok temu przyrzekłem, że jednym z moich najważniejszych celów uczynię stworzenie prawdziwie jednolitego rynku cyfrowego. Dzisiaj wywiązujemy się z tej obietnicy. Szesnaście działań zawartych w strategii jednolitego rynku cyfrowego pomoże nam dostosować jednolity rynek do epoki cyfrowej.
Wiceprzewodniczący ds. jednolitego rynku cyfrowego Andrus Ansip powiedział: - Nasza strategia jest ambitnym i nieodzownym programem inicjatyw skoncentrowanym na obszarach, w których Unia może dokonać rzeczywistych zmian. Działania te kładą podwaliny pod to, by Europa mogła czerpać korzyści z nadchodzącej ery cyfrowej. Dzięki tym działaniom obywatele i przedsiębiorstwa zyskają swobodę działania w internecie, a tym samym będą mogli w pełni korzystać z ogromnego wewnętrznego rynku europejskiego. Inicjatywy są wewnętrznie powiązane i wzajemnie się wzmacniają. Muszą zostać zrealizowane szybko, co pozwoli na ich optymalne wykorzystanie w tworzeniu miejsc pracy i pobudzeniu wzrostu gospodarczego. Strategia jest naszym punktem wyjścia, a nie celem do osiągnięcia.
Komisarz ds. gospodarki cyfrowej i społeczeństwa cyfrowego Günther H. Oettinger powiedział: - Nasze gospodarki i społeczeństwa stają się cyfrowe. Nasz przyszły dobrobyt w znacznym stopniu zależał będzie od tego, w jaki sposób poradzimy sobie z tą zmianą. Europa ma mocne strony, na których może się oprzeć, ale również dziedziny, które wymagają więcej pracy; dlatego przede wszystkim należy zapewnić, by europejski sektor przemysłowy dostosował się do nowych cyfrowych usług i towarów, a europejscy obywatele w pełni wykorzystali ich potencjał. Musimy stworzyć nowoczesne społeczeństwo, przy czym będziemy przedstawiać propozycje równoważące interesy konsumentów i przemysłu.
W strategii jednolitego rynku cyfrowego określono 16 najważniejszych działań w ramach 3 filarów, które Komisja zrealizuje do końca 2016 r.:
Filar I - Zapewnienie konsumentom i przedsiębiorstwom łatwiejszego dostępu do towarów i usług cyfrowych w całej Europie
Komisja zaproponuje:
- Przepisy ułatwiające transgraniczny handel elektroniczny. Obejmuje to zharmonizowane przepisy UE dotyczące umów i ochrony konsumentów podczas zakupów online: czy to towarów fizycznych takich jak buty lub meble czy też treści cyfrowych takich jak książki elektroniczne bądź aplikacje internetowe. Konsumenci będą mogli korzystać z szerszego zakresu praw i ofert, podczas gdy prowadzenie sprzedaży w innych krajach europejskich stanie się prostsze dla przedsiębiorców. Takie rozwiązanie przyczyni się do zwiększenia zaufania do dokonywania zakupów i prowadzenia sprzedaży poza granicami kraju (zob. arkusz informacyjny z danymi i danymi liczbowymi);
- Szybsze i bardziej spójneegzekwowanie przepisów dotyczących konsumentów, poprzez dokonanie przeglądu rozporządzenia w sprawie współpracy w zakresie ochrony konsumenta;
- Bardziej skuteczne i przystępne cenowo dostarczanie przesyłek. Obecnie 62 proc. spółek próbujących prowadzić sprzedaż online twierdzi, że zbyt wysokie koszty dostarczania przesyłek stanowią pewną barierę (zob. ostatnio opublikowane badanie Eurobarometru dotyczące handlu elektronicznego);
- Zakończenie nieuzasadnionego blokowania geograficznego — dyskryminacyjnej praktyki stosowanej do celów handlowych, w ramach której sprzedawcy online odmawiają konsumentom dostępu do strony internetowej w związku z ich lokalizacją lub przekierowują ich do lokalnego sklepu z innymi cenami. Takie blokowanie oznacza, że na przykład osoby wynajmujące samochody w danym państwie członkowskim mogą zapłacić więcej za wypożyczenie identycznego samochodu w tym samym miejscu;
- Zidentyfikowanie ewentualnych zagadnień z zakresu konkurencji wpływających na europejskie rynki handlu elektronicznego. Dlatego Komisja rozpoczęładzisiaj badanie z zakresu ochrony konkurencji w sektorze handlu elektronicznego w Unii Europejskiej (komunikat prasowy);
- Nowoczesne, bardziej europejskie prawo autorskie: aby ograniczyć różnice między krajowymi systemami prawa autorskiego i umożliwić szerszy dostęp online do utworów w całej Unii Europejskiej (w tym za pomocą środków harmonizacji), do końca 2015 r. zostaną przedstawione wnioski ustawodawcze. Celem jest poprawa dostępu obywateli do dóbr kultury w internecie – a w ten sposób sprzyjanie różnorodności kulturowej – jednocześnie tworząc nowe szanse dla twórców i sektora treści cyfrowych. Komisja pragnie szczególnie zapewnić, by użytkownicy, którzy nabywają filmy, utwory muzyczne lub artykuły w domu, mogli korzystać z nich także w czasie podróży po Europie. Komisja zbada także rolę pośredników online w związku z utworami chronionymi prawami autorskimi. Zintensyfikuje to ściganie naruszeń praw własności intelektualnej na dużą skalę;
- Przegląd dyrektywy dotyczącej transmisji satelitarnej i kablowej, by ocenić, czy jej zakres powinien zostać rozszerzony o transmisje nadawców online oraz by zbadać, jak poprawić transgraniczny dostęp do usług nadawców w Europie;
- Ograniczenie obciążenia administracyjnego przedsiębiorstw z tytułu różnych reżimów VAT: tak aby podmioty sprzedające towary fizyczne za granicę mogły również skorzystać z jednej rejestracji elektronicznej i płatności; jednocześnie jednolity próg VAT pomoże mniejszym przedsiębiorstwom typu start-up prowadzącym sprzedaż online.
Filar II - Stworzenie odpowiednich warunków i jednolitych zasad prowadzenia działalności dla sieci cyfrowych i usług innowacyjnych, aby mogły się lepiej rozwijać
Komisja:
- Przedstawi ambitną reformę unijnych przepisów dotyczących telekomunikacji. Obejmuje to bardziej skuteczną koordynację częstotliwości oraz wspólne unijne kryteria przydziału częstotliwości na szczeblu krajowym; stworzenie zachęt inwestycyjnych w zakresie szybkich sieci szerokopasmowych; zapewnienie równych warunków dla wszystkich podmiotów rynkowych: tradycyjnych bądź nowego rodzaju; oraz stworzenie skutecznych ram instytucjonalnych;
- Dokona przeglądu ram dla usług, tak aby uwzględniały one realia XXI wieku, biorąc pod uwagę rolę różnych podmiotów rynkowych w promowaniu utworów europejskich (nadawców telewizyjnych, dostawców usług audiowizualnych na żądanie, itp.). Komisja zajmie się również dostosowaniem istniejących przepisów (dyrektywa o audiowizualnych usługach medialnych) do nowych modelów biznesowych w zakresie dystrybucji treści cyfrowych;
- Przeprowadzi całościową analizę roli platform internetowych (wyszukiwarek, mediów społecznościowych, sklepów z aplikacjami internetowymi itp.) na rynku. Obejmie ona takie zagadnienia jak brak przejrzystości wyników wyszukiwania i praktyk cenowych, sposób wykorzystywania zdobytych informacji, stosunki między platformami a dostawcami i promowanie ich własnych usług na niekorzyść konkurentów – w takim stopniu, w jakim nie są one jeszcze uwzględnione w prawie konkurencji. Zajmie się również rozwiązaniem problemu nielegalnych treści w internecie;
- Wzmocni zaufanie i bezpieczeństwo w dziedzinie usług cyfrowych, w szczególności w zakresie przetwarzania danych osobowych. W oparciu o nowe unijne przepisy dotyczące ochrony danych, które mają zostać przyjęte do końca 2015 r., Komisja dokona przeglądu dyrektywy o prywatności i łączności elektronicznej;
- Zaproponuje partnerstwo z przemysłem dotyczące bezpieczeństwa w cyberprzestrzeni w dziedzinie technologii i rozwiązań dotyczących bezpieczeństwa sieci internetowych.
Filar III - Zmaksymalizowanie potencjału wzrostu gospodarki związanego z gospodarką cyfrową
Komisja:
- Zaproponuje europejską inicjatywę dotyczącą swobodnego przepływu danych, by promować swobodny obieg danych w Unii Europejskiej. Niekiedy świadczenie nowych usług jest utrudnione przez ograniczenia związane z miejscem przechowywania danych lub z dostępem do danych – ograniczenia, które często nie mają nic wspólnego z ochroną danych osobowych. Ta nowa inicjatywa ma na celu wyeliminowanie tych ograniczeń, a tym samym zachęcenie do innowacyjnych działań. Komisja rozpocznie europejską inicjatywę dotyczącą chmur obliczeniowych obejmującą certyfikację usług w chmurze, zmiany dostawców usług w chmurze i "chmurę badawczą";
- Określi priorytety dla standardów i interoperacyjności w dziedzinach istotnych dla jednolitego rynku cyfrowego, takich jak e-zdrowie, planowanie transportu lub energia (inteligentny pomiar);
- Wesprze obejmujące wszystkich cyfrowe społeczeństwo, w którym obywatele są wyposażeni we właściwe umiejętności,tak by mogli oni wykorzystać możliwości związane z internetem i zwiększyć swoje szanse na znalezienie pracy. Nowy plan działania w zakresie administracji elektronicznej przewiduje połączenie rejestrów przedsiębiorstw w całej Europie, zapewnia współpracę różnych systemów krajowych oraz obowiązek jednorazowego przekazania swoich danych przez obywateli i przedsiębiorstwa organom administracji publicznej. Oznacza to, że organy administracji publicznej nie będą już składać powielających się wniosków o te same dane, skoro mogą one wykorzystać dane, które są już do ich dyspozycji. Ta inicjatywa obniży obciążenie administracyjne i potencjalnie przyczyni się do zaoszczędzenia około 5 mld euro rocznie do 2017 r. Przyspieszone zostanie uruchomienie elektronicznych zamówień publicznych oraz interoperacyjności e-podpisów.
Dalsze działania
Zespół ds. jednolitego rynku cyfrowego zrealizuje różne działania do końca 2016 r. Przy poparciu Parlamentu Europejskiego i Rady budowa jednolitego rynku cyfrowego zostanie wkrótce zakończona.
Zgodnie z programem obrad Rada Europejska w dniach 25-26 czerwca br. przeprowadzi dyskusję nad jednolitym rynkiem cyfrowym.