SZUKAJ NA STRONACH EUROPE DIRECT LUBLIN
Komisja Europejska przedstawiła dzisiaj proponowane zalecenia dla poszczególnych krajów na 2016 r., w których zawarła wytyczne dotyczące polityki gospodarczej na okres najbliższych 12–18 miesięcy. Państwa członkowskie osiągają postępy w reformach i eliminują zakłócenia równowagi makroekonomicznej, ale utrwalenie ożywienia gospodarczego w Europie wymaga dodatkowych działań. Rekomendowane zalecenia dla Polski dotyczą polityki fiskalnej, systemu emerytalnego, kwestii związanych z rynkiem pracy, a także inwestycji infrastrukturalnych i planowania przestrzennego na poziomie lokalnym.
Przedstawione dzisiaj wytyczne uzupełniają działania, które zostały już określone i są realizowane na szczeblu europejskim, i skupiają się na priorytetowych reformach mających na celu wzmocnienie ożywienia gospodarczego w państwach członkowskich poprzez zwiększenie inwestycji, wdrażanie reform strukturalnych i prowadzenie odpowiedzialnej polityki budżetowej.
Zalecenia te odzwierciedlają też wysiłki Komisji mające na celu zwiększenie skuteczności i rangi europejskiego semestru na rzecz koordynacji polityki gospodarczej. Komisja przedstawiła w tym roku mniejszą liczbę zaleceń, skupiając się w nich na najważniejszych priorytetach gospodarczych i społecznych określonych w rocznej analizie wzrostu gospodarczego na 2016 r. Aby wzmocnić poczucie odpowiedzialności za europejski semestr w poszczególnych krajach, Komisja zaplanowała więcej wydarzeń dających okazję do kontaktów i dyskusji z państwami członkowskimi i zainteresowanymi stronami na wszystkich szczeblach oraz przeznaczyła więcej czasu na te konsultacje. Poświęciła ona również większą uwagę wyzwaniom stojącym przed strefą euro oraz współzależnościom istniejącym pomiędzy gospodarkami, w myśl uzgodnionych zaleceń dotyczących polityki gospodarczej strefy euro.
Wiceprzewodniczący Komisji Valdis Dombrovskis, odpowiedzialny za euro i dialog społeczny, stwierdził: „Przedstawiony dzisiaj pakiet gospodarczy kładzie duży nacisk na reformy strukturalne potrzebne do wzmocnienia ożywienia gospodarczego w UE, usunięcia przeszkód utrudniających wzrost i pobudzenia zatrudnienia. Modernizacja rynku pracy, rynków produktowych i usług oraz ułatwienie prowadzenie działalności gospodarczej, np. poprzez reformę administracji publicznej i zmianę systemu podatkowego, tak aby był sprawiedliwszy i bardziej efektywny, pomogłyby stworzyć większą liczbę miejsc pracy i więcej możliwości inwestycyjnych w UE. Jeśli chodzi o politykę budżetową, łączny deficyt strefy euro powinien zmniejszyć się ze szczytowego poziomu 6,1 proc. w 2010 r. do 1,9 proc. w bieżącym roku, do czego przyczyni się również obecne ożywienie gospodarcze. Przewiduje się, że kurs polityki budżetowej realizowany przez kraje strefy euro w bieżącym roku będzie w pewnym stopniu ekspansywny. W niektórych przypadkach potrzebne są jeszcze dodatkowe wysiłki – dotyczy to zwłaszcza tych państw, w których utrzymuje się wysoki poziom zadłużenia hamujący wzrost gospodarczy i narażający je na ryzyko makroekonomiczne”.
Marianne Thyssen, unijna komisarz do spraw zatrudnienia, spraw społecznych, umiejętności i mobilności pracowników, powiedziała: „W szybko zmieniającym się świecie pracy musimy kontynuować reformy wspólnie z państwami członkowskimi i partnerami społecznymi. Stopa bezrobocia spada, ale potrzebne są znacznie większe postępy. Kwestie społeczne i zatrudnienie stanowią ważny punkt tegorocznych zaleceń. Dopiero lepsze włączenie kwestii społecznych we wszystkie obszary polityki UE umożliwi nam faktyczne osiągnięcie Europy socjalnej”.
Pierre Moscovici, komisarz do spraw gospodarczych i finansowych oraz podatków i ceł, powiedział: „Spowolnienie wzrostu gospodarczego na świecie i wysoka niepewność oznacza, że musimy przyśpieszyć tempo działań mających na celu wzmocnienie gospodarki poprzez dobrze ukierunkowane reformy. Odpowiedzialna polityka budżetowa powinna również przyczyniać się do tworzenia miejsc pracy i sprawiać, że korzyści płynące z ożywienia gospodarczego będą rozkładały się bardziej równomiernie. Właśnie te zasady stanowią podstawę wytycznych Komisji dotyczących polityki budżetowej i gospodarczej państw członkowskich na lata 2016 – 2017”.
Zalecenia dla poszczególnych krajów na 2016 r.
Wewnętrzne źródła wzrostu nabierają coraz większego znaczenia w miarę stopniowego wygasania zewnętrznych czynników, które wspierały do tej pory umiarkowane ożywienie gospodarcze w Europie. Dzisiejsze zalecenia skupiają się zatem na trzech obszarach traktowanych priorytetowo przez Komisję: Stopa inwestycji pozostaje niska w porównaniu z jej poziomem sprzed kryzysu, ale działalność inwestycyjna nabiera tempa, do czego przyczynia się także plan inwestycyjny dla Europy. W celu pobudzenia ożywienia gospodarczego i zwiększenia długoterminowego potencjału wzrostu unijnych gospodarek konieczne są szybsze postępy w reformach strukturalnych. Wszystkie państwa członkowskie muszą prowadzić odpowiedzialną politykę budżetową i zapewniać, aby struktura ich budżetu sprzyjała wzrostowi gospodarczemu.
Państwa członkowskie dokonały wprawdzie postępów w reformach w ciągu ostatniego roku, należy jednak przyśpieszyć tempo tych reform, aby mogły one w optymalnym stopniu przyczyniać się do tworzenia nowych miejsc pracy, wzrostu gospodarczego i inwestycji. Stopień wdrożenia zaleceń dla poszczególnych krajów jest różny w poszczególnych obszarach polityki. Może to wynikać ze stopnia złożoności przewidzianych reform, jak np. w przypadku reform rynków pracy, rynków produktowych, systemów emerytalnych i sektora bankowego. Największe postępy osiągnięto w odniesieniu do zaleceń dotyczących usług finansowych i aktywnej polityki rynku pracy. Mniejsze od zakładanych postępy odnotowano natomiast w tworzeniu otoczenia regulacyjnego sprzyjającego przedsiębiorczości i zatrudnieniu, zwiększaniu współczynnika aktywności zawodowej kobiet i usuwaniu barier w sektorze usług. Państwa członkowskie, w których występują zakłócenia równowagi makroekonomicznej, osiągnęły większe postępy w realizacji zaleceń niż państwa, które nie odnotowały zakłóceń, co wynika prawdopodobnie z ich pilniejszej konieczności reform, intensywniejszego dialogu politycznego oraz, w niektórych przypadkach, większej presji ze strony rynków.
Państwa mające wysokie zobowiązania zagraniczne ograniczyły znacząco wysokie deficyty obrotów bieżących, które powstały jeszcze przed kryzysem, a niektóre z nich osiągnęły nawet nadwyżkę. Jeśli chodzi o pozostałe państwa członkowskie, niektóre z nich nadal utrzymują bardzo wysokie nadwyżki na rachunku obrotów bieżących. Stwierdzono ogólną poprawę konkurencyjności kosztowej – istnieją dowody wskazujące na zmianę strukturalną polegającą na przesunięciu zasobów do sektora towarów i usług podlegających wymianie handlowej. Stopa bezrobocia spada, chociaż skala tej zmiany jest różna w poszczególnych państwach członkowskich. Postępuje proces naprawy bilansów – udział finansowania dłużnego zmniejsza się zarówno w sektorze przedsiębiorstw, jak i w sektorze gospodarstw domowych, a banki są lepiej skapitalizowane. W większości państw zmniejszanie zadłużenia odbywa się przede wszystkim za pomocą redukcji wydatków, ale w niektórych przypadkach względny poziom zadłużenia spadł dzięki dynamicznemu wzrostowi gospodarczemu. W tej sytuacji powody do niepokoju daje utrzymująca się podatność na ryzyko makroekonomiczne związana z nawisem długu w niektórych sektorach; sektor finansowy zmaga się z problemami niskiej rentowności i dużej liczby starych kredytów zagrożonych, a do tego stoi przed koniecznością dostosowania się do bardziej rygorystycznego otoczenia regulacyjnego.
Jeśli chodzi o procedurę dotyczącą zakłóceń równowagi makroekonomicznej, Komisja potwierdza, iż Chorwację i Portugalię uznaje się za państwa, w których występują takie nadmierne zakłócenia. Państwa te powinny wdrożyć swoje plany reform w sposób ścisły i terminowy. Krajowe programy reform przygotowane przez te państwa są odpowiednio ambitne i świadczą o ich dążeniu do wyeliminowania nadmiernych zakłóceń równowagi makroekonomicznej.
Komisja zamierza nadal wspierać wysiłki reformatorskie na szczeblu państw członkowskich. Powołana w ubiegłym roku Służba ds. Wspierania Reform Strukturalnych jest już operacyjna i pomaga w skutecznym wdrażaniu reform, czerpiąc ze swoich doświadczeń zebranych w Grecji i na Cyprze. Współprawodawcy dyskutują obecnie nad wnioskiem ustawodawczym dotyczącym rozszerzenia, pod auspicjami tej służby, instrumentu UE na wszystkie państwa członkowskie – proponuje się w związku z tym ustanowienie programu wspierania reform strukturalnych, który umożliwi udzielanie wsparcia technicznego we wprowadzaniu w życie kluczowych reform w wielu obszarach.
Sytuacja budżetowa i dotyczące jej decyzje
Łączny deficyt strefy euro powinien zmniejszyć się ze szczytowego poziomu 6,1 proc. w 2010 r. do 1,9 proc. w bieżącym roku.
Komisja podjęła też pewne działania w ramach paktu stabilności i wzrostu. Po pierwsze, w świetle najnowszych danych, Komisja Europejska zaleca Radzie zamknięcie procedury nadmiernego deficytu wobec Cypru, Irlandii i Słowenii, jako że państwa te sprowadziły w 2015 r. swój deficyt poniżej określonej w Traktacie wartości referencyjnej wynoszącej 3 proc. PKB i przewiduje się, że ta korekta ma trwały charakter. Oznacza to, że deficyt prognozowany dla tych państw utrzyma się poniżej 3 proc. PKB w latach 2016 i 2017. W przypadku Cypru oznacza to opuszczenie procedury nadmiernego deficytu na rok wcześniej przed pierwotnym terminem przypadającym na 2016 r. Jeśli Rada wyda taką decyzję, łączna liczba państw członkowskich objętych procedurą nadmiernego deficytu spadnie do sześciu (Chorwacja, Francja, Grecja, Hiszpania, Portugalia i Zjednoczone Królestwo); dla porównania, wiosną 2011 r. procedura ta obejmowała 24 państwa członkowskie.
Po drugie, Komisja przyjęła na podstawie art. 126 ust. 3 TFUE sprawozdania dotyczące Belgii, Włoch i Finlandii, w których sprawdziła przestrzeganie przez te państwa kryterium długu określonego w Traktacie. Mimo że państwa te wydają się przekraczać wartość referencyjną długu i nie utrzymywać odpowiedniego tempa jego redukcji, po przeanalizowaniu odpowiednich czynników Komisja doszła w tych sprawozdaniach do wniosku, że warunki paktu stabilności i wzrostu należy obecnie uznać za spełnione. W przypadku Włoch Komisja dokona przeglądu obecnej oceny istotnych czynników w nowym sprawozdaniu, które zostanie przygotowane do listopada, kiedy tylko będą dostępne dalsze informacje na temat powrotu na ścieżkę dostosowania prowadzącą do osiągnięcia średniookresowego celu budżetowego na 2017 r.
Jeśli chodzi o Portugalię i Hiszpanię, Komisja proponuje Radzie, aby zaleciła tym państwom trwałą korektę nadmiernego deficytu w latach – odpowiednio – 2016 i 2017 poprzez wprowadzenie koniecznych środków strukturalnych i przeznaczenie wszystkich nieoczekiwanych zysków na obniżenie deficytu i redukcję długu. Jako że art. 126 Traktatu nakłada na Komisję obowiązek monitorowania procesu wdrażania procedury nadmiernego deficytu, zbada ona ponownie sytuację tych dwóch państw członkowskich na początku lipca.
Komisja rozpoczęła również końcowe konsultacje z państwami członkowskimi będącymi stronami paktu fiskalnego w sprawie ich postępów we wdrażaniu do prawa krajowego postanowień paktu fiskalnego. Państwa członkowskie, których to dotyczy, mają dwa miesiące na przedstawienie Komisji swoich uwag.
Kontekst:
Od czasu rozpoczęcia swej kadencji obecna Komisja wprowadziła szereg zmian w przebiegu europejskiego semestru, aby zwiększyć jego skuteczność i rangę. Zmiany te zapowiedziano w listopadzie 2014 r. w rocznej analizie wzrostu gospodarczego na 2015 r., zaczęto wprowadzać na początku 2015 r. i potwierdzono w październiku 2015 r. w komunikacie Komisji w sprawie dalszych działań na rzecz dokończenia budowy unii gospodarczej i walutowej.
Przez ostatnie miesiące Komisja konsultowała się z rządami, parlamentami narodowymi, partnerami społecznymi i innymi zainteresowanymi stronami oraz odbywała dwustronne spotkania z władzami krajowymi, aby przedyskutować ich priorytety polityczne – ten etap konsultacji stanowi jedną z wprowadzonych zmian.
W lutym Komisja przedstawiła – w ramach tzw. pakietu zimowego 2016 – szczegółową analizę sytuacji ekonomiczno-społecznej każdego państwa członkowskiego w formie sprawozdania krajowego.
W kwietniu br. państwa członkowskie przedstawiły swoje krajowe programy reform i programy stabilności (w przypadku państw strefy euro) lub programy konwergencji (w przypadku państw nienależących do strefy euro), w tym ewentualne działania następcze podjęte w związku z zimowym pakietem europejskiego semestru.
Dzisiejsze zalecenia opierają się na tych dialogach, programach, danych Eurostatu i niedawno opublikowanej prognozie Komisji z wiosny 2016 r.
Grecja, która jest obecnie objęta programem pomocy stabilizacyjnej, pozostaje wyłączona z dzisiejszego pakietu i nie skierowano do niej żadnych zaleceń. Ocena postępów Grecji w realizacji jej celów jest dokonywana w ramach programu dostosowań makroekonomicznych.
Kolejne etapy:
Komisja wzywa Radę do zatwierdzenia proponowanego podejścia na lata 2016–2017 i przyjęcia zaleceń dla poszczególnych krajów, a państwa członkowskie – do ich pełnego i terminowego wdrożenia. Zgodnie z planem, zalecenia zostaną omówione przez ministrów państw UE przed ich zatwierdzeniem przez szefów państw lub rządów. Następnie zalecenia będą wdrażane przez państwa członkowskie przez uwzględnienie ich w krajowych strategiach politycznych i budżetowych na lata 2016–2017.
Więcej informacji:
Tabela przeglądowa dotycząca państw członkowskich objętych europejskim semestrem
Zalecenia dla poszczególnych krajów na 2016 r.
Decyzje w ramach paktu na rzecz stabilności i wzrostu
Notatka prasowa dotycząca zaleceń dla poszczególnych krajów
Główne obszary: Tematyczne zestawienia informacji
Europejski semestr 2016 r.: Komisja przypomina państwom członkowskim o zobowiązaniach budżetowych
Wiosenna prognoza gospodarcza na 2016 r.: utrzymanie kursu w obliczu wysokiego ryzyka
Jak funkcjonuje zarządzanie gospodarcze w UE?
Europejski semestr 2016 r.: na czym polega „pakiet zimowy”
Twitter:
Sytuacja państw członkowskich w kontekście procedury dotyczącej zakłóceń równowagi makroekonomicznej
http://ec.europa.eu/polska/news/160518_zalecenia_pl.htm
Zapytania od obywateli: Serwis Europe Direct – tel. [ 00 800 67 89 10 11 ] lub e-mail
