SZUKAJ NA STRONACH EUROPE DIRECT LUBLIN
„Musimy wiedzieć, kto przekracza nasze granice. Do listopada przedstawimy wniosek w sprawie automatycznego systemu określającego, kto będzie mógł podróżować do Europy. W ten sposób będziemy wiedzieli, kto odbywa podróż do Europy, jeszcze zanim ta osoba tutaj dotrze”. – Przewodniczący Jean-Claude Juncker, orędzie o stanie Unii w 2016 r.
Komisja przedstawia dziś wniosek w sprawie ustanowienia unijnego systemu informacji o podróży oraz zezwoleń na podróż (ETIAS) z myślą o zwiększeniu kontroli bezpieczeństwa osób zwolnionych z obowiązku wizowego. Jest on następstwem zapowiedzi przewodniczącego Junckera zawartej w jego orędziu o stanie Unii wygłoszonym we wrześniu 2016 r. i pierwszym rezultatem działań wskazanych jako priorytetowe w planie z Bratysławy. ETIAS pozwoli zgromadzić informacje dotyczące wszystkich podróżujących do Unii Europejskiej, umożliwiające przeprowadzanie z wyprzedzeniem kontroli w zakresie nielegalnej migracji oraz kontroli bezpieczeństwa. System ten przyczyni do skuteczniejszego zarządzania granicami zewnętrznymi UE i zwiększy bezpieczeństwo wewnętrzne, ułatwiając jednocześnie legalne podróżowanie przez granice strefy Schengen.
Pierwszy wiceprzewodniczący Komisji Frans Timmermans powiedział: Głównym priorytetem UE jest zabezpieczenie naszych granic i ochrona naszych obywateli. System ETIAS pomoże uzupełnić brakujące informacje, umożliwiając kontrolę danych pasażerów zwolnionych z obowiązku wizowego we wszystkich służących do tego celu systemach. Jednocześnie korzystanie w przyszłości z tego systemu będzie łatwe, szybkie, tanie i skuteczne.
Komisarz do spraw migracji i spraw wewnętrznych Dimitris Avramopoulos stwierdził: ETIAS stanowi brakujące ogniwo unijnego systemu zarządzania granicami, łączące jego poszczególne elementy z elementami polityki migracyjnej i bezpieczeństwa. Poprawia on bezpieczeństwo wjazdu na teren Schengen w przypadku co najmniej 95 proc. podróżnych zwolnionych z obowiązku wizowego. Otwarcie Europy nie odbywa się kosztem jej bezpieczeństwa.
Komisarz ds. unii bezpieczeństwa Julian King skomentował: Terrorystów i przestępców nie obchodzą granice państw. Jedynym sposobem na ich pokonanie jest skuteczna współpraca. Pomoże w tym ETIAS: wykrywając osoby mogące stwarzać problemy i powstrzymując je przed wjazdem, poprawimy bezpieczeństwo wewnętrzne Europy.
Zezwolenie ETIAS nie jest wizą. System ten jest znacznie mniej restrykcyjny i bardziej przyjazny podróżującym. Obywatele krajów, w odniesieniu do których zliberalizowano reżim wizowy, będą nadal mogli podróżować bez wizy. Przed wyjazdem do strefy Schengen będą jednak musieli uzyskać ogólne zezwolenie na podróż. Pomoże to w identyfikacji osób, w przypadku których istnieje ryzyko nielegalnej imigracji lub zagrożenie dla bezpieczeństwa, jeszcze przed ich przybyciem na granicę, co znacznie zwiększy bezpieczeństwo granic zewnętrznych. ETIAS pozwoli uzupełnić luki informacyjne w odniesieniu do podróżnych zwolnionych z obowiązku wizowego dzięki gromadzeniu informacji, które mogą być istotne dla organów państw członkowskich, jeszcze przed przybyciem takich podróżnych na granicę strefy Schengen. ETIAS stanowi zatem ważny krok ku doskonalszym i bardziej inteligentnym systemom informacyjnym w dziedzinie ochrony granic i bezpieczeństwa. ETIAS ułatwi również przekraczanie granic zewnętrznych przez obywateli państw trzecich zwolnionych z obowiązku wizowego. Podróżni będą dysponować rzetelnym wstępnym zezwoleniem na wjazd na teren Schengen, co znacznie ograniczy liczbę odmów wjazdu.
Na potrzeby podjęcia decyzji o wydaniu lub odrzuceniu wniosku o zezwolenie na podróż do UE automatyczny system przeprowadzi kontrole wstępne, przy pełnym poszanowaniu praw podstawowych oraz ochrony danych osobowych. Mimo że ostateczna decyzja o przyznaniu lub odmowie wjazdu będzie zawsze wydawana przez funkcjonariuszy straży granicznej przeprowadzających kontrole na mocy kodeksu granicznego Schengen, uprzednia weryfikacja wszystkich podróżnych ułatwi odprawy graniczne i zapewni skoordynowaną i zharmonizowaną ocenę obywateli państw trzecich zwolnionych z obowiązku wizowego.
Systemem ETIAS zarządzać będzie Europejska Straż Graniczna i Przybrzeżna, w ścisłej współpracy z właściwymi organami państw członkowskich i Europolu. Agencja eu-LISA opracuje ten system informatyczny i będzie nim zarządzać na szczeblu technicznym.
Do głównych zadań systemu ETIAS należeć będzie:
Zezwolenie będzie wydawane w drodze prostej, taniej i szybkiej procedury. W większości przypadków zostanie wydane w ciągu kilku minut. Wypełnienie odpowiedniego wniosku nie zajmie więcej niż dziesięć minut i będzie wymagać jedynie ważnego dokumentu podróży. Zezwolenie będzie wydawane na wiele podróży i ważne przez okres pięciu lat. Opłata za wniosek będzie wynosić 5 euro i będzie pobierana jedynie do osób powyżej 18 roku życia.
Kontekst
Bezpieczeństwo to stały temat poruszany od rozpoczęcia mandatu obecnej Komisji, począwszy od wytycznych politycznych przewodniczącego Junckera z lipca 2014 r., po ostatnie orędzie o stanie Unii z września 2016 r. W swoim przemówieniu przewodniczący Jean-Claude Juncker zapowiedział, że do listopada Komisja przedstawi wniosek w sprawie unijnego systemu informacji o podróży oraz zezwoleń na podróż (ETIAS) – automatycznego systemu określającego, kto będzie mógł przyjechać do Europy. Ustanowienie tego systemu zostało również potraktowane priorytetowo w planie z Bratysławy, podpisanym i uzgodnionym przez 27 przywódców UE, w którym zobowiązano się do: „[s]tworzenia systemu informacji o podróży oraz zezwoleń na podróż (ETIAS) [mającego] umożliwić zaawansowane wyszukiwanie i, w razie konieczności, odmowę wjazdu podróżnych zwolnionych z obowiązku wizowego”.
Dnia 28 kwietnia 2015 r. Komisja Europejska przyjęła Europejską agendę bezpieczeństwa określającą główne działania mające na celu zapewnienie skutecznej reakcji UE na terroryzm i zagrożenia bezpieczeństwa w Unii Europejskiej w latach 2015–2020.
Od czasu przyjęcia agendy poczyniono znaczne postępy w jej realizacji. W listopadzie 2015 r. Komisja zaproponowała przegląd dyrektywy w sprawie broni palnej, a w grudniu 2015 r. – plan działań w zakresie broni palnej i materiałów wybuchowych. W grudniu 2015 r. Komisja przyjęła nową dyrektywę w sprawie zwalczania terroryzmu, a w lutym 2016 r. – szczegółowy plan działania w sprawie zwalczania finansowania terroryzmu. W kwietniu Komisja przedstawiła wniosek w sprawie ustanowienia systemu wjazdu/wyjazdu (EES) wraz z komunikatem w sprawie utorowania drogi ku rzeczywistej i skutecznej unii bezpieczeństwa. Ponadto we wrześniu przyjęto unijny certyfikat dla sprzętu wykorzystywanego do ochrony lotnictwa.
W dniu 14 września 2016 r. Komisja przedstawiła komunikat pt. „Zwiększanie bezpieczeństwa w mobilnym świecie”, w którym potwierdzono potrzebę znalezienia odpowiedniej równowagi między zapewnieniem bezpieczeństwa a zwiększeniem mobilności przy jednoczesnym ułatwieniu legalnego wjazdu do strefy Schengen bez konieczności posiadania wizy. Ponadto dnia 6 października br. działalność rozpoczęła Europejska Straż Graniczna i Przybrzeżna – zaledwie 9 miesięcy po przedstawieniu w grudniu przedmiotowego wniosku przez Komisję, co jest wyrazem zaangażowania w poprawę bezpieczeństwa i zarządzania granicami zewnętrznymi UE.
W sierpniu 2016 r. przewodniczący Juncker stworzył odrębne portfolio dotyczące unii bezpieczeństwa – świadczy to o dużej wadze, jaką Komisja przykłada do poprawy swoich działań w odpowiedzi na zagrożenie terroryzmem.
Dodatkowe informacje
Studium wykonalności systemu informacji o podróży oraz zezwoleń na podróż
NOTATKA PRASOWA Unijny system informacji o podróży oraz zezwoleń na podróż: pytania i odpowiedzi
ZESTAWIENIE INFORMACJI Unijny system informacji o podróży oraz zezwoleń na podróż
Komunikat prasowy Europejska agenda bezpieczeństwa: drugie sprawozdanie z postępów w realizacji skutecznej i trwałej unii bezpieczeństwa
Kontakty z mediami:
