SZUKAJ NA STRONACH EUROPE DIRECT LUBLIN
Komisja Europejska zarejestrowała dziś dwie europejskie inicjatywy obywatelskie dotyczące praw obywateli Unii w kontekście wystąpienia państwa członkowskiego z UE i odrzuciła trzecią, zatytułowaną Stop Brexit.
W pierwszej z nich postuluje się oddzielenie obywatelstwa Unii od obywatelstwa państwa członkowskiego w związku z wyjściem Wielkiej Brytanii z UE (Obywatelstwo Unii dla Europejczyków: zjednoczeni w różnorodności mimo ius soli i ius sanguinis). W drugiej postuluje się utrzymanie prawa obywateli Unii do swobodnego przemieszczania się i przebywania na terytorium państw członkowskich (Zachować europejskie obywatelstwo). Komisja odrzuciła natomiast trzeci wniosek, który dotyczył inicjatywy wzywającej ją do powstrzymania wystąpienia Wielkiej Brytanii z Unii (Stop Brexit).
Decyzje Komisji dotyczą dopuszczalności proponowanych inicjatyw. Na tym etapie Komisja nie przeanalizowała jeszcze tych inicjatyw pod względem merytorycznym.
Komisja stwierdziła, że inicjatywy Obywatelstwo Unii dla Europejczyków:zjednoczeni w różnorodności mimo ius soli i ius sanguinis oraz Zachować europejskie obywatelstwo spełniają warunki konieczne do rejestracji na mocy rozporządzenia w sprawie europejskiej inicjatywy obywatelskiej. W inicjatywach tych wzywa się Komisję do ochrony statusu i praw związanych z obywatelstwem UE, w szczególności w kontekście wystąpienia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej. Komisja przywiązuje wielką wagę do kwestii zagwarantowania pewności i bezpieczeństwa 4 mln obywateli (3,2 mln obywateli UE w Wielkiej Brytanii oraz 1,2 mln obywateli Wielkiej Brytanii w UE), którzy w wyniku decyzji Wielkiej Brytanii o wystąpieniu z UE nie wiedzą, co się z nimi stanie. Komisja nie może zaproponować prawodawstwa wtórnego umożliwiającego przyznanie obywatelstwa UE osobom fizycznym nieposiadającym obywatelstwa państwa członkowskiego, ale prawa obywateli UE w Wielkiej Brytanii i prawa obywateli brytyjskich w UE po wystąpieniu Wielkiej Brytanii z Unii będą głównym tematem zbliżających się negocjacji w sprawie artykułu 50. Komisja dołoży wszelkich starań, aby obywatele UE nie byli zakładnikami negocjacji z Wielką Brytanią.
W przypadku inicjatywy Stop Brexit Komisja uznała, że nie spełniono warunków rejestracji. Artykuł 50 ust. 1 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) jednoznacznie zezwala państwom członkowskim na wystąpienie z Unii, zgodnie z ich wymogami konstytucyjnymi. Komisja ubolewa nad wystąpieniem Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej, szanuje jednak wynik referendum.
Dalsze działania
Inicjatywa Zachować europejskie obywatelstwo zostanie formalnie zarejestrowana w dniu 2 maja, natomiast inicjatywa Obywatelstwo Unii dla Europejczyków – w dniu 27 marca. W obu przypadkach rejestracja rozpoczyna roczny proces zbierania podpisów przez organizatorów inicjatywy.
Kontekst
Europejska inicjatywa obywatelska została wprowadzona Traktatem z Lizbony i od wejścia w życie rozporządzenia w sprawie inicjatywy wdrażającego postanowienia Traktatu, czyli od kwietnia 2012 r., stanowi instrument, przy pomocy którego obywatele mogą kształtować działania UE. Zgodnie z Traktatem każdy obywatel ma prawo uczestniczyć w życiu demokratycznym Unii za pośrednictwem europejskiej inicjatywy obywatelskiej. Procedury i warunki dotyczące takiej inicjatywy powinny być przejrzyste, proste i przyjazne dla zgłaszających. We wrześniu 2016 r. przewodniczący Juncker podkreślił w orędziu o stanie Unii zaangażowanie Komisji we wzmocnienie pozycji obywateli i dzięki temu stworzenie lepszej Europy.
Zgodnie z warunkami dopuszczalności, przewidzianymi w rozporządzeniu nr 211/2011 w sprawie europejskiej inicjatywy obywatelskiej, proponowane działanie nie może wykraczać w sposób oczywisty poza kompetencje Komisji w zakresie proponowania aktów prawnych w celu wprowadzenia w życie Traktatów, nie może być oczywistym nadużyciem, nie może być ewidentnie niepoważne lub dokuczliwe ani w sposób oczywisty sprzeczne z wartościami Unii.
Po formalnej rejestracji inicjatywy 1 milion obywateli z przynajmniej jednej czwartej państw członkowskich będzie mógł zwrócić się do Komisji Europejskiej o przedłożenie wniosku ustawodawczego w jednej z dziedzin, w których posiada ona takie uprawnienia.
Jeżeli zarejestrowana inicjatywa obywatelska uzyska w ciągu jednego roku od rejestracji jeden milion ważnych deklaracji poparcia z co najmniej siedmiu państw członkowskich, Komisja musi podjąć decyzję w sprawie ewentualnych działań i ją uzasadnić.
Dodatkowe informacje
Pełny tekst proponowanej inicjatywy „Obywatelstwo Unii dla Europejczyków: zjednoczeni w różnorodności mimo ius soli i ius sanguinis” (dostępny od 27 marca 2017 r.)
Pełny tekst proponowanej inicjatywy „Zachować europejskie obywatelstwo” (dostępny od 2 maja 2017 r.)
Pełny tekst proponowanej inicjatywy „Stop Brexit” (dostępny od 21 marca 2017 r.)
Inne europejskie inicjatywy obywatelskie, pod którymi zbiera się obecnie podpisy
Strona internetowa na temat europejskiej inicjatywy obywatelskiej
Rozporządzenie w sprawie europejskiej inicjatywy obywatelskiej
Kontakty z mediami:
