Chcesz dowiedzieć się więcej na temat Unii Europejskiej
i zaangażować się w dyskusję dotyczącą jej przyszłości?

Wzmocnienie Prokuratury Europejskiej w celu zwalczania terroryzmu transgranicznego.

W dniu 12 września 2018 r., przy okazji orędzia o stanie Unii, przewodniczący Komisji  Jean-Claude Juncker powiedział:  Europejczycy słusznie oczekują, że Unia zapewni im bezpieczeństwo. Dlatego Komisja Europejska proponuje dziś uzupełnienie uprawnień nowo powołanej Prokuratury Europejskiej o zwalczanie transgranicznych przestępstw terrorystycznych. Musimy być w stanie ścigać terrorystów w bardziej skoordynowany sposób w całej Unii. Terroryzm nie zna granic. Nie możemy stać się mimowolnymi współsprawcami tylko dlatego, że nie potrafimy współpracować.

Opierając się na idei przedstawionej po raz pierwszy przez przewodniczącego Jeana-Claude'a Junckera w orędziu o stanie Unii w ubiegłym roku, Komisja Europejska proponuje dziś wzmocnienie Prokuratury Europejskiej przez nadanie jej uprawnień do zwalczania terroryzmu transgranicznego.

Günther H. Oettinger, komisarz odpowiedzialny za budżet i zasoby ludzkie, powiedział: Ochrona obywateli europejskich przed terroryzmem stanowi główny cel prawdziwej unii bezpieczeństwa. Dzięki Prokuraturze Europejskiej posiadającej kompetencje do walki z transgranicznymi przestępstwami terrorystycznymi państwa członkowskie mogłyby lepiej koordynować swoje dochodzenia i postępowania karne w sprawie takich przestępstw. Zwiększy to skuteczność działań UE zwalczających terroryzm i zapewni większe bezpieczeństwo wszystkim naszym obywatelom.

Věra Jourová, komisarz do spraw sprawiedliwości, konsumentów i równouprawnienia płci, dodała:  Podjęcie działań przez nową Prokuraturę Europejską stanie się punktem zwrotnym w walce z przestępstwami finansowymi związanymi z budżetem UE i oszustwami związanymi z VAT. Jestem mocno zaangażowana w jej uruchomienie do końca 2020 r. i zachęcam wszystkie państwa członkowskie, by przyłączyły się do tych wysiłków. Proponujemy dziś wzmocnienie Prokuratury Europejskiej, która stanie się również silnym narzędziem w walce z terroryzmem w UE.

Działania na szczeblu europejskim na rzecz skuteczniejszego zwalczania transgranicznych zagrożeń terrorystycznych

Wzmocniona Prokuratura Europejska pozwoli skuteczniej zwalczać terroryzm, ponieważ wypełni dotychczasowe luki.

• Skoordynowane dochodzenia: Obecnie ściganie przestępstw o charakterze terrorystycznym i prowadzenie dochodzeń w ich sprawie leży w kompetencjach państw członkowskich, ale uprawnienia organów każdego państwa ograniczają się do jego terytorium. W myśl proponowanych zmian to Prokuratura Europejska miałaby prowadzić dochodzenia oraz kierować działaniami unijnych agencji i organów poszczególnych państw członkowskich w sprawach związanych z terroryzmem, które dotyczą więcej niż jednego państwa członkowskiego.
• Sprawna wymiana informacji: Choć współpraca transgraniczna przebiega już znacznie sprawniej i przynosi sukcesy, to wymiana informacji między państwami członkowskimi na temat dochodzeń i postępowań karnych w sprawie przestępstw terrorystycznych nadal bywa zbyt powolna. W efekcie niektórzy terroryści mogą się wymknąć organom ścigania. Dzięki swojej zintegrowanej strukturze Prokuratura Europejska dysponowałaby pełnym obrazem działalności terrorystycznej we wszystkich uczestniczących państwach członkowskich. Miałaby lepszy dostęp do informacji z państw członkowskich za pośrednictwem części kolegium Prokuratury Europejskiej składającej się z prokuratorów europejskich lub za pośrednictwem delegowanych prokuratorów europejskich. Dysponowałaby najlepszymi warunkami, aby gromadzić i przekazywać informacje w całej Unii, m.in. dzielić się nimi z agencjami unijnymi – Eurojustem i Europolem – jak również z państwami spoza UE.
• Skoordynowane prowadzenie dochodzeń w różnych państwach członkowskich: Obecnie istnieje ryzyko, że śledztwa w sprawach związanych z terroryzmem dotyczących więcej niż jednego państwa członkowskiego będą prowadzone w sposób nieskoordynowany i nie dostarczą wystarczających dowodów na potrzeby postępowania karnego. Prokuratura Europejska kierowałaby centralnie prowadzeniem dochodzeń, niezależnie od miejsca popełnienia przestępstwa, a na późniejszym etapie byłaby w stanie skuteczniej łączyć dochodzenia i postępowania karne. Wzmocniony prokurator europejski działałby na szczeblu unijnym, co pozwoli mu uniknąć równoległego prowadzenia postępowań karnych w powiązanych sprawach, co jest nieefektywną praktyką i często stoi na przeszkodzie skutecznej walce z przestępstwami terrorystycznymi.

Dalsze działania

W ramach przygotowań do szczytu w Sybinie w maju 2019 r. Komisja wzywa Radę Europejską do realizowania tej inicjatywy wraz z Parlamentem Europejskim i do podjęcia decyzji o rozszerzeniu kompetencji Prokuratury Europejskiej na zwalczanie przestępstw terrorystycznych mających wpływ na więcej niż jedno państwo członkowskie. Gdy Rada Europejska podejmie jednomyślnie decyzję o rozszerzeniu kompetencji Prokuratury Europejskiej, Komisja będzie mogła podjąć dalsze kroki i przedstawić propozycje zmian do rozporządzenia ustanawiającego Prokuraturę Europejską.

Kontekst

Prokuratura Europejska będzie niezależną prokuraturą Unii Europejskiej posiadającą kompetencje w zakresie prowadzenia dochodzeń, postępowań karnych i doprowadzania do osądzenia sprawców w przypadku przestępstw na szkodę budżetu UE, takich jak nadużycia finansowe, korupcja lub poważne transgraniczne oszustwa związane z VAT. Prokuratura Europejska stanie się w pełni operacyjna do końca 2020 r. Inicjatywa ta nie będzie miała wpływu na strukturę obecnej Prokuratury Europejskiej.
Obecnie w Prokuraturze Europejskiej uczestniczą 22 państwa członkowskie UE: Austria, Belgia, Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Czechy, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Niemcy, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia i Włochy.
Art. 86 ust. 4 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) przewiduje możliwość rozszerzenia kompetencji Prokuratury Europejskiej w drodze zmiany art. 86 TFUE w celu rozszerzenia jej uprawnień na zwalczanie poważnych przestępstw mających wpływ na więcej niż jedno państwo członkowskie. Decyzję tę podejmują jednomyślnie wszystkie państwa członkowskie uczestniczące w Prokuraturze Europejskiej oraz pozostałe państwa, po uzyskaniu zgody Parlamentu Europejskiego i po zasięgnięciu opinii Komisji Europejskiej. Publikowanemu dzisiaj komunikatowi towarzyszy załącznik. Dotyczy on inicjatywy mającej na celu ewentualne przyjęcie przez Radę Europejskiej decyzji zmieniającej art. 86 TFUE.

Dalsze informacje

Strona internetowa poświęcona orędziu o stanie Unii 2018 
Komunikat Komisji – Europa, która chroni: inicjatywa rozszerzająca uprawnienia Prokuratury Europejskiej na zwalczanie przestępstw terrorystycznych o wymiarze transgranicznym.
Zestawienie informacji: Skuteczniejsze zwalczanie terroryzmu dzięki wzmocnionej Prokuraturze Europejskiej

Akt prawny ustanawiający Prokuraturę Europejską: Rozporządzenie 2017/1939 

ARCHIWUM
EUROPE DIRECT
LUBLIN

PROSZĘ WYBRAĆ ROK