Chcesz dowiedzieć się więcej na temat Unii Europejskiej
i zaangażować się w dyskusję dotyczącą jej przyszłości?

Komisja opublikowała dziś wyniki ogólnoeuropejskiej kampanii na rzecz testowania produktów spożywczych, w której wykazano, że niektóre produkty, które oznaczone są w identyczny lub podobny sposób, mają jednocześnie różny skład.

Od momentu wygłoszenia orędzia o stanie Unii w 2017 r. przewodniczący Komisji Jean-Claude Juncker zajmuje się kwestią podwójnej jakości produktów. Komisja Europejska podjęła różne inicjatywy i publikuje dziś wyniki badania produktów w całej UE, które zbadane zostały przy zastosowaniu tej samej metodyki, aby można było lepiej zrozumieć problem podwójnej jakości towarów. Działający w Komisji Europejskiej instytut naukowy – Wspólne Centrum Badawcze – przeanalizował prawie 1 400 produktów spożywczych w 19 krajach UE. Z badania wynika, że 9 proc. porównywanych produktów różni się pod względem składu, chociaż opakowania są z przodu identyczne. Kolejne 22 proc. produktów o różnym składzie miało podobną przednią część opakowania. Badanie nie wykazało spójnego schematu geograficznego. Opierając się na opracowanej nowej metodyce, właściwe organy krajowe będą mogły teraz przeprowadzić analizę poszczególnych przypadków wymaganą zgodnie z unijnym prawem ochrony konsumentów w celu wykrycia praktyk wprowadzających w błąd.

Odpowiedzialny za Wspólne Centrum Badawcze komisarz do spraw edukacji, kultury, młodzieży i sportu Tibor Navracsics powiedział: Niektórzy Europejczycy czują, że produkty spożywcze niektórych marek, które kupują, są inne, być może gorsze, w porównaniu z produktami dostępnymi gdzie indziej. Komisja poprosiła swoich badaczy naukowych o pomoc w obiektywnej ocenie stopnia, w jakim takie różnice występują na jednolitym rynku. Wyniki są bardzo zróżnicowane: Jestem zadowolony, że w składzie markowych produktów spożywczych nie znaleziono żadnych dowodów na podział na Wschód i Zachód, obawiam się jednak, że prawie aż jedna trzecia zbadanych produktów różniła się składem, mimo iż były one identycznie lub podobnie oznakowane.

Vĕra Jourová, komisarz do spraw sprawiedliwości, konsumentów i równouprawnienia płci, powiedziała: Na europejskim jednolitym rynku nie będzie podwójnych standardów. Dzięki nowym przepisom wprowadzającym kary za podwójną jakość i wzmacniającym kompetencje organów ochrony konsumentów, dysponujemy odpowiednimi narzędziami, aby położyć kres tej praktyce. Europejscy konsumenci będą mogli robić zakupy z pełnym zaufaniem, że kupują to, co widzą.

Główne wnioski

W badaniu oceniono 1 380 próbek 128 różnych produktów spożywczych pochodzących z 19 państw członkowskich. Wykorzystana próba nie jest jednak reprezentatywna dla wielkiej i zróżnicowanej gamy produktów na rynku UE. W badaniu stwierdzono, że:

• W większości przypadków skład produktu odpowiada sposobowi, w jaki jest on prezentowany: 23 proc. produktów miało identyczną przednią część opakowania i taki sam skład, a 27 proc. produktów miało inną przednią część opakowania informującą o ich różnym składzie w różnych krajach UE.
• 9 proc. produktów przedstawianych jako takie same w całej UE miało różny skład: Miały one identyczny przód opakowania, ale różniły się pod względem składu.
• Dalsze 22 proc. produktów było podobnie prezentowane, ale miało różny skład: miały one podobny przód opakowania, ale różniły się pod względem składu.
• W przypadku produktów o różnym składzie nie występuje spójny schemat geograficznystosowania tych samych lub podobnych opakowań. Ponadto różnica ustalona w składzie badanych produktów niekoniecznie stanowi różnicę w ich jakości.

Działania Komisji w tej sprawie

Po tym, jak przewodniczący Komisji Jean-Claude Juncker zajął się kwestią podwójnej jakości produktów w swoim orędziu o stanie Unii w 2017 r., Komisja Europejska podjęła różne inicjatywy:

• jasno określając w przepisach niedawno uzgodnionego nowego ładu dla konsumentów, kiedy podwójna jakość produktów jest wprowadzającą w błąd praktyką;
• ustanawiając wspólną metodykę badania produktów spożywczych;
• wydając zbiór wytycznych, aby pomóc organom krajowym w stosowaniu unijnych przepisów dotyczących konsumentów i żywności;
• przeznaczając ponad 4,5 mln euro na rozwiązanie tego problemu;
• testując produkty w całej UE przy użyciu tej samej metodyki, aby lepiej zrozumieć problem podwójnej jakości towarów.

Co dalej?

Komisja Europejska ogłasza dziś nowe zaproszenie do składania wniosków, o łącznym budżecie w wysokości 1,26 mln euro, w celu wzmocnienia zdolności organizacji konsumenckich do testowania produktów i identyfikowania wprowadzających potencjalnie w błąd praktyk. Termin zgłaszania wniosków upływa 6 listopada 2019 r.
Kontekst

Według przepisów UE wprowadzanie do obrotu towarów identycznych z produktami, które są wprowadzane do obrotu w innym państwie członkowskim, a które mają znacznie odmienny skład lub cechy, których nie można uzasadnić na podstawie uzasadnionych i obiektywnych przyczyn, mogłoby nieuczciwie i w nielegalny sposób wprowadzać konsumentów w błąd.
W badaniu przeprowadzonym przez Wspólne Centrum Badawcze działające w Komisji opisano sytuację na rynkach 19 państw członkowskich w okresie objętym badaniem (listopad-grudzień 2018 r.). Badanie stanowiło część reakcji Komisji Europejskiej na obawy dotyczące produktów o podwójnej jakości. Produkty zostały wybrane w oparciu o sugestie państw członkowskich, po otrzymaniu skarg przez organy lub stowarzyszenia ochrony konsumentów.

Testy opierały się na zharmonizowanej metodyce opracowanej we współpracy z państwami członkowskimi przez Wspólne Centrum Badawcze. Metodyka ta umożliwia porównywalne pobieranie próbek, badanie i interpretację danych w całej UE. Wszystkie państwa członkowskie UE zostały poproszone o zebranie informacji dotyczących składu wybranych produktów spożywczych oferowanych na ich rynkach. 19 państw członkowskich przedłożyło informacje na temat 113 produktów markowych i 15 produktów własnej marki. W pierwszej kolejności analiza opiera się na informacjach zawartych na etykietach produktów i na przedniej części opakowania produktu.

Opublikowane dziś sprawozdanie da lepszą podstawę do dyskusji na temat podwójnych norm jakości w UE. Potrzebne są jednak dalsze kroki i badania, aby ocena była bardziej reprezentatywna, oraz aby lepiej zrozumieć związek między składem a jakością.

Państwa członkowskie, które wzięły udział w badaniu, to: Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Dania, Estonia, Francja, Grecja, Hiszpania, Litwa, Łotwa, Malta, Niderlandy, Niemcy, Polska, Republika Czeska, Słowacja, Słowenia, Węgry i Włochy.

Więcej informacji:

Podwójna jakość żywności: Pytania i odpowiedzi
Orędzie o stanie Unii wygłoszone przez przewodniczącego J.C. Junckera:
Wyniki ogólnounijnej kampanii badań Sprawozdanie
Wyniki ogólnounijnej kampanii badań Załącznik
Zaproszenie do składania wniosków
Podwójna jakość żywności – Kontekst

ARCHIWUM
EUROPE DIRECT
LUBLIN

PROSZĘ WYBRAĆ ROK