SZUKAJ NA STRONACH EUROPE DIRECT LUBLIN
Modernizacja systemów wymiaru sprawiedliwości w UE: nowy pakiet przyspieszający cyfryzację systemów wymiaru sprawiedliwości i intensyfikujący szkolenie pracowników wymiaru sprawiedliwości
Komisja Europejska przyjęła dziś pakiet inicjatyw mających na celu modernizację unijnych systemów wymiaru sprawiedliwości. Dwa główne filary nowego pakietu to komunikat w sprawie cyfryzacji wymiaru sprawiedliwości w UE oraz nowa strategia w zakresie europejskiego szkolenia kadr wymiaru sprawiedliwości. Ten zestaw narzędzi cyfrowych w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości ma na celu dalsze wspieranie państw członkowskich w dostosowywaniu ich krajowych systemów wymiaru sprawiedliwości do realiów ery cyfrowej oraz poprawę transgranicznej współpracy sądowej między właściwymi organami w UE. W ramach europejskiego szkolenia kadr wymiaru sprawiedliwości Komisja przygotowuje sędziów, prokuratorów i pracowników wymiaru sprawiedliwości na wyzwania XXI wieku, takie jak cyfryzacja. Jego celem jest także ugruntowanie wspólnej europejskiej kultury sądowej w oparciu o praworządność, prawa podstawowe oraz wzajemne zaufanie.
Wiceprzewodnicząca do spraw wartości i przejrzystości Věra Jourová powiedziała: Wymiar sprawiedliwości w UE musi nadążać za transformacją cyfrową i spełniać oczekiwania obywateli. Jako że sądy krajowe są również sądami UE, zdecydowanie popieramy to nowe podejście do cyfryzacji systemów wymiaru sprawiedliwości. Poprawi ona dostęp do wymiaru sprawiedliwości i współpracę w przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości w UE oraz usprawni funkcjonowanie rynku wewnętrznego.
Komisarz do spraw wymiaru sprawiedliwości Didier Reynders powiedział: Sędziowie, adwokaci, prokuratorzy – wszyscy pracownicy wymiaru sprawiedliwości – muszą stawić czoła wyzwaniom XXI wieku. Obejmuje to cały nowy świat sztucznej inteligencji, który musimy eksplorować przy pełnym poszanowaniu praw podstawowych. Kryzys związany z COVID-19 wyraźnie przypomina o potrzebie szybkiej cyfryzacji wymiaru sprawiedliwości. Jestem przekonany, że przyjęty dziś pakiet umożliwi zarówno obywatelom, jak i przedsiębiorstwom, w całej Unii, łatwy dostęp do wymiaru sprawiedliwości, nie tylko tradycyjnymi kanałami, ale i drogą elektroniczną.
Cyfryzacja systemów wymiaru sprawiedliwości w UE
Pandemia koronawirusa uwidoczniła potrzebę przyspieszenia cyfryzacji wymiaru sprawiedliwości. Stało się jasne, że przedsiębiorstwa i obywatele muszą mieć dostęp do wymiaru sprawiedliwości również w internecie, ze swojego laptopa w domu. Przedstawiony dziś komunikat w sprawie cyfryzacji wymiaru sprawiedliwości w UE przewiduje zestaw narzędzi służących propagowaniu stosowania narzędzi cyfrowych przez państwa członkowskie, zgodnie z zasadami proporcjonalności i pomocniczości. Poniżej opisano cztery z przedstawionych dzisiaj narzędzi.
Przyjęte środki są pierwszym elementem reakcji UE na potrzebę dalszej cyfryzacji naszych systemów wymiaru sprawiedliwości. Będą one finansowane z mechanizmów dostępnych w ramach kolejnych wieloletnich ram finansowych (WRF) na lata 2021–2027 i instrumentu Next Generation EU.
Europejskie szkolenie kadr wymiaru sprawiedliwości
Ze sprawozdania rocznego za 2020 r. na temat europejskiego szkolenia kadr wymiaru sprawiedliwości wynika, że w 2019 r. ponad 180 tys. pracowników wymiaru sprawiedliwości – 12,9 proc. wszystkich pracowników wymiaru sprawiedliwości w UE – zostało przeszkolonych w zakresie prawa UE lub prawa innego państwa członkowskiego. Ogółem, od czasu przyjęcia pierwszej strategii szkolenia kadr wymiaru sprawiedliwości w 2011 r., przeszkolono w zakresie prawa UE 1,2 mln pracowników wymiaru sprawiedliwości.
W drugiej edycji strategii UE na rzecz szkolenia kadr wymiaru sprawiedliwości rozszerza się zakres unijnej oferty szkoleniowej dla pracowników wymiaru sprawiedliwości o nowe obszary polityki, takie jak cyfryzacja i sztuczna inteligencja, wyposażając ich w wiedzę i umiejętności niezbędne do sprostania wyzwaniom XXI wieku. W jej ramach określono również ambitne cele: do 2024 r. szkolenie w zakresie prawa UE ma przejść 65 proc. sędziów i prokuratorów oraz 15 proc. adwokatów rocznie. Strategia wspiera również pracowników wymiaru sprawiedliwości na Bałkanach Zachodnich i w innych krajach partnerskich UE, w Afryce i w Ameryce Łacińskiej. Ponadto pracownicy wymiaru sprawiedliwości będą mogli wyszukiwać kursy szkoleniowe na temat prawa UE za pośrednictwem europejskiej platformy szkoleniowej. Dziś rozpoczęła się pierwsza faza testów platformy, a pełną operacyjność ma ona osiągnąć w 2021 r.
Dalsze działania
Zestaw narzędzi przedstawiony w dzisiejszym komunikacie w sprawie cyfryzacji wymiaru sprawiedliwości zostanie omówiony z organami administracji publicznej, organami sądowymi, organizacjami zrzeszającymi przedstawicieli zawodów prawniczych i innymi zainteresowanymi stronami w celu zapewnienia szybkich i konkretnych działań następczych. Wiosną 2021 r. Komisja i ówczesna prezydencja Rady UE zorganizują konferencję UE na temat szkolenia kadr wymiaru sprawiedliwości.
Kontekst
Przedstawiony dziś pakiet przyczynia się do realizacji priorytetów Komisji w zakresie Nowego impulsu dla demokracji europejskiej i Europy na miarę ery cyfrowej.
Szkolenie kadr wymiaru sprawiedliwości jest wspólnym obowiązkiem państw członkowskich, a jego rozwój wspiera szereg zainteresowanych stron: podmioty świadczące usługi szkoleniowe, krajowe i europejskie organizacje zrzeszające przedstawicieli zawodów prawniczych. Europejskie szkolenie kadr wymiaru sprawiedliwości opiera się na doświadczeniach zdobytych od czasu przyjęcia europejskiej strategii szkoleniowej dla pracowników wymiaru sprawiedliwości na lata 2011–2020 i odzwierciedla wyniki przeprowadzonej przez Komisję oceny strategii na lata 2011–2020 oraz szerokich konsultacji społecznych przeprowadzonych przez Komisję w 2018 r.
Dnia 13 października 2020 r. Rada przyjęła konkluzje, w których zachęca państwa członkowskie do korzystania z narzędzi cyfrowych na wszystkich etapach postępowania sądowego. Rada wezwała Komisję, by do końca 2020 r. opracowała kompleksową strategię UE na rzecz cyfryzacji wymiaru sprawiedliwości.
Dodatkowe informacje
Modernizacja systemów wymiaru sprawiedliwości w UE: Pobierz (57.45 kB - PDF)
