Chcesz dowiedzieć się więcej na temat Unii Europejskiej
i zaangażować się w dyskusję dotyczącą jej przyszłości?

Komisja Europejska i krajowe organy ds. ochrony konsumentów z 23 państw członkowskich, Norwegii i Islandii (sieć współpracy w zakresie ochrony konsumenta) opublikowały dzisiaj wyniki akcji kontrolnej stron internetowych związanych z handlem detalicznym. Kontrola objęła 399 sklepów internetowych należących do sprzedawców detalicznych oferujących rozmaite produkty: od tekstyliów po artykuły elektroniczne. W trakcie kontroli przyjrzano się również trzem konkretnym rodzajom praktyk manipulacyjnych, które mają skłaniać konsumentów do podjęcia decyzji, które mogą nie leżeć w ich najlepszym interesie, tzw. zwodniczy interfejs. Do takich zwodniczych interfejsów należą: fałszywe liczniki odmierzające czas; interfejsy internetowe zaprojektowane w taki sposób, aby skłonić konsumentów do dokonania zakupu, wykupienia abonamentu lub dokonania innego wyboru, oraz ukryte informacje. Dochodzenie wykazało, że 148 stron internetowych zawierało co najmniej jeden z trzech rodzajów zwodniczych interfejsów.

Komisarz do spraw wymiaru sprawiedliwości Didier Reynders powiedział: Nasza akcja kontrolna pokazała, że prawie 40 proc. stron internetowych umożliwiających zakupy przez internet stosuje praktyki manipulacyjne, aby wykorzystać podatność konsumentów lub ich oszukać. Takie zachowanie jest oczywiście niewłaściwe i sprzeczne z zasadami ochrony konsumentów. Obecnie dysponujemy już wiążącymi prawnie narzędziami, za pomocą których potrafimy rozwiązywać tego typu problemy. Wzywam organy krajowe, aby wykorzystały swoje możliwości w zakresie egzekwowania przepisów i podjęły odpowiednie działania w celu wyeliminowania owych praktyk. Jednocześnie Komisja dokonuje przeglądu wszystkich przepisów dotyczących ochrony konsumentów, aby dostosować je do ery cyfrowej. Ocenia przy tym, czy takie przepisy odpowiednio regulują problem zwodniczych interfejsów.  

• 42 strony internetowe korzystały z fałszywych liczników odmierzających czas i podawały terminy zakupu konkretnych produktów.
• 54 strony internetowe skłaniały konsumentów do dokonania konkretnego wyboru – od wykupienia abonamentu po zakup droższych produktów lub wybór danego rodzaju dostawy – za pomocą grafiki lub opcji wyboru języka.
• Na 70 stronach internetowych ważne informacje były ukryte lub mniej widoczne dla konsumentów. Chodziło m.in. o informacje dotyczące kosztów dostawy, składu produktów lub dostępności tańszej opcji. Na 23 stronach internetowych ukryto informacje w celu skłonienia konsumentów do wykupienia abonamentu.
•  Akcja kontrolna objęła również aplikacje na 102 ze skontrolowanych stron internetowych, z których 27 stosowało również co najmniej jeden z trzech rodzajów zwodniczych interfejsów.

Dalsze kroki

Organy krajowe skontaktują się z odnośnymi przedsiębiorcami w celu skorygowania ich stron internetowych i podjęcia w razie potrzeby dalszych działań zgodnie z procedurami danego kraju.
Oprócz tej akcji kontrolnej oraz w ramach szerzej zakrojonych wysiłków podejmowanych przez organy publiczne zrzeszone w sieci współpracy w zakresie ochrony konsumenta w celu wyeliminowania zwodniczych interfejsów Komisja skontaktuje się również z internetowymi przedsiębiorcami zidentyfikowanymi w badaniu z 2022 r. dotyczącym nieuczciwych praktyk handlowych w środowisku cyfrowym i poprosi ich o rozwiązanie stwierdzonych problemów.

Ponadto Komisja gromadzi uwagi na temat trzech dyrektyw związanych z ochroną konsumentów, aby ustalić, czy zapewniają one wysoki poziom ochrony w środowisku cyfrowym. Mowa o dyrektywie o nieuczciwych praktykach handlowych, dyrektywie w sprawie praw konsumentów oraz dyrektywie w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich. Konsultacje publiczne potrwają do 20 lutego 2023 r.

Kontekst

Sieć współpracy w zakresie ochrony konsumentów zrzesza organy odpowiedzialne za egzekwowanie unijnych przepisów dotyczących ochrony konsumentów. Działania organów koordynowane są na poziomie unijnym, aby rozwiązywać problemy o charakterze transgranicznym.

Organy krajowe odpowiadają za egzekwowanie unijnych przepisów dotyczących ochrony konsumentów. Dzięki nowelizacji rozporządzenia w sprawie współpracy w dziedzinie ochrony konsumentów mają one obecnie większe uprawnienia w wykrywaniu nieprawidłowości i podejmowaniu szybkich działań przeciwko nieuczciwym przedsiębiorcom.

Nowy akt o usługach cyfrowych wprowadzi zakaz stosowania zwodniczych interfejsów na platformach internetowych. Uzupełni on przepisy, takie jak dyrektywa o nieuczciwych praktykach handlowych lub ogólne rozporządzenie o ochronie danych, i tym samym zagwarantuje usunięcie wszelkich luk prawnych, które pozwoliłyby platformom na manipulowanie użytkownikami.

Ponadto nowa dyrektywa w sprawie lepszego egzekwowania i unowocześnienia unijnych przepisów dotyczących ochrony konsumenta zmieniła unijne instrumenty prawa konsumenckiego, jeszcze bardziej poprawiając ich przejrzystość dla konsumentów dokonujących zakupów w internetowych platformach handlowych.

Akcje kontrolne prowadzi sieć stosująca zestaw wspólnych kryteriów opracowany przez Komisję Europejską. Na tej stronie dostępne są informacje na temat poprzednich akcji kontrolnych.

Więcej informacji

Akcje kontrolne UE: kontrole stron internetowych
Rozporządzenie w sprawie współpracy w dziedzinie ochrony konsumentów: zestawienie informacji

Pdf do druku

Manipulacyjne praktyki internetowe polski (48.913 kB - PDF)
Pobierz (48.913 kB - PDF)

ARCHIWUM
EUROPE DIRECT
LUBLIN

PROSZĘ WYBRAĆ ROK