SZUKAJ NA STRONACH EUROPE DIRECT LUBLIN
Zgodnie z oceną krajowych planów w dziedzinie energii i klimatu przeprowadzoną przez Komisję Europejską państwa członkowskie UE znacznie zlikwidowały lukę w realizacji celów w zakresie energii i klimatu na 2030 r. Państwa UE znacznie poprawiły swoje plany w następstwie zaleceń Komisji z grudnia 2023 r. W rezultacie UE wspólnie dąży do redukcji emisji gazów cieplarnianych o 55 %, zgodnie z zobowiązaniem zawartym w Europejskim prawie o klimacie, i osiąga udział energii ze źródeł odnawialnych na poziomie co najmniej 42,5 %.
Z oceny Komisji wynika, że UE jest obecnie na dobrej drodze do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych netto o około 54 % do 2030 r. w porównaniu z poziomami z 1990 r., jeżeli państwa członkowskie w pełni wdrożą istniejące i planowane środki krajowe i polityki UE. W obecnym kontekście geopolitycznym pokazuje to, że UE podtrzymuje swoje zobowiązania klimatyczne, inwestując z determinacją w przejście na czystą energię i priorytetowo traktując konkurencyjność przemysłową UE i wymiar społeczny.
Strategiczne inicjatywy, takie jak „Czysty ład przemysłowy” i plan działania na rzecz przystępnej cenowo energii, będą uzupełnieniem krajowych planów w dziedzinie energii i klimatu w mobilizowaniu inwestycji w dekarbonizację przemysłu i czyste technologie, przy jak najlepszym wykorzystaniu rodzimego potencjału Europy w zakresie energii ze źródeł odnawialnych i energooszczędnych rozwiązań, co pomoże z czasem zapewnić niższe i bardziej stabilne ceny energii.
Państwa członkowskie wykazują polityczną determinację, by zmniejszyć naszą zależność od importowanych paliw kopalnych, zwiększyć odporność i bezpieczeństwo dostaw energii i infrastruktury energetycznej, przyspieszyć integrację wewnętrznego rynku energii i wspierać najbardziej potrzebujących inwestycjami i rozwojem umiejętności.
Ocena Komisji stanowi solidną podstawę do dyskusji na temat kolejnych kroków w kierunku dekarbonizacji UE do 2040 r. i osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r. Komisja zintensyfikuje współpracę z państwami członkowskimi w celu zlikwidowania pozostałych luk i wdrożenia dodatkowych wytycznych określonych w dzisiejszej ocenie.
Państwa członkowskie, które nie przedłożyły jeszcze ostatecznych planów – Belgia, Estonia i Polska – muszą to zrobić niezwłocznie. Chociaż ich ogólne cele zostały uwzględnione w ocenie UE, Komisja Europejska dokona przeglądu każdego z ich planów indywidualnie wkrótce po ich formalnym przedłożeniu. Ponadto Komisja pracuje nad indywidualną oceną ostatecznego krajowego planu w dziedzinie energii i klimatu Słowacji, którą przedłożono 15 kwietnia 2025 r.
Rozporządzenie w sprawie zarządzania unią energetyczną i działaniami w dziedzinie klimatu zobowiązuje państwa członkowskie do regularnego przedkładania krajowych planów w dziedzinie energii i klimatu, w których określają, w jaki sposób zamierzają osiągnąć cele w zakresie klimatu i energii na 2030 r. oraz cele unii energetycznej. Mają one kluczowe znaczenie dla zapewnienia sprawiedliwej, odpornej i neutralnej dla klimatu Europy oraz dla ukierunkowania bardzo potrzebnych inwestycji na transformację klimatyczną i energetyczną.
Zostały one po raz pierwszy sfinalizowane w 2020 r., ale musiały zostać zaktualizowane, aby uwzględnić uzgodniony pakiet legislacyjny i cele na 2030 r., tzw. pakiet „Gotowi na 55”.
Projekty zaktualizowanych krajowych planów w dziedzinie energii i klimatu miały zostać przedłożone do 30 czerwca 2023 r. W grudniu 2023 r. Komisja opublikowała ogólnounijną ocenę, której towarzyszyły oceny i zalecenia dla poszczególnych krajów. Biorąc pod uwagę te zalecenia, państwa członkowskie były następnie zobowiązane do przedłożenia ostatecznych krajowych planów w dziedzinie energii i klimatu do dnia 30 czerwca 2024 r.
Opublikowany dziś pakiet zawiera ogólnounijną ocenę i dokument roboczy służb Komisji wraz z indywidualną oceną 23 krajowych planów i wytycznych ułatwiających wdrażanie.
Krajowe plany w dziedzinie energii i klimatu jako narzędzie zarządzania zostaną poddane przeglądowi na okres po 2030 r. w ramach zbliżającego się przeglądu rozporządzenia w sprawie zarządzania unią energetyczną.
Komunikacja: Ogólnounijna ocena ostatecznych zaktualizowanych KPEiK
Dokument roboczy służb Komisji
Pytania i odpowiedzi
Krajowe plany w dziedzinie energii i klimatu
Europejskie prawo o klimacie
Europa udowadnia, że wiarygodne i przewidywalne cele oparte na podstawach naukowych i odpowiednie regulacje przynoszą rezultaty. Zaktualizowane krajowe plany w dziedzinie energii i klimatu pokazują, że zielony program jest nie tylko celem, ale sposobem na modernizację naszych gospodarek oraz stawianie na innowacje przemysłowe i większe możliwości dla Europejczyków. Naszym zadaniem jest teraz pogłębienie naszych zdolności i przyspieszenie działań bez opóźnień. Możemy dostarczyć 55% i musimy stworzyć warunki, aby osiągnąć 90% do 2040 roku. Konkurencyjność, bezpieczeństwo, tworzenie dobrobytu i włączenie społeczne zależą od naszych zdolności do realizacji spójnego i kompleksowego planu działań politycznych.
Teresa Ribera, wiceprzewodnicząca wykonawcza do spraw czystej, sprawiedliwej i konkurencyjnej transformacji
Ostateczne krajowe plany w dziedzinie energii i klimatu pokazują, że UE jest na dobrej drodze do osiągnięcia swojego celu w zakresie emisji na 2030 r. Emisje spadły o 37 % od 1990 r., podczas gdy gospodarka wzrosła o prawie 70 % – co dowodzi, że działania w dziedzinie klimatu i wzrost idą w parze. Teraz musimy wykorzystać tę dynamikę. Inwestowanie w czyste technologie i innowacje ma zasadnicze znaczenie dla konkurencyjności przemysłu i otwiera nowe rynki dla przedsiębiorstw z UE. Nasze zaangażowanie w czystą transformację zapewnia inwestorom jasność i wzmacnia odporność i dobrobyt Europy. Jest to decydujący moment – każdy sektor w każdym państwie członkowskim musi przyczynić się do realizacji.
Wopke Hoekstra, komisarz do spraw klimatu, neutralności emisyjnej i czystego wzrostu
Zaktualizowane krajowe plany w dziedzinie energii i klimatu potwierdzają silne zaangażowanie państw członkowskich w realizację naszych celów na 2030 r. i urzeczywistnienie transformacji energetycznej Europy. Energia odnawialna staje się wiodącym źródłem energii elektrycznej w UE i zmniejszamy nasze końcowe zużycie energii. Doprowadzimy do dekarbonizacji, ponieważ zapewnia ona nie tylko czystą energię, ale także wysokiej jakości miejsca pracy, wzrost gospodarczy i bezpieczeństwo energetyczne. Musimy jednak zrobić więcej, aby przyspieszyć czerpanie korzyści z transformacji, zmniejszyć zapotrzebowanie na energię, poprawić efektywność energetyczną i zapewnić realizację tych ambicji przy dokończeniu budowy unii energetycznej.
Dan Jørgensen, komisarz do spraw energii i mieszkalnictwa
